Δευτέρα 25 Ιουλίου 2016

Τα μεγάλα γεγονότα και η σκιά μας ( άρθρο μου στην εφημερίδα Θεσσαλονίκη της 25/7/2016)


Το τελευταίο διάστημα οι εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο είναι ραγδαίες. Τυχαίνει δε, στην ευρύτερη γειτονιά μας αυτές να είναι πυκνότερες. Σχηματικά από την παγκόσμια οικονομική κρίση και εδώ, με κύρια σημεία τον πόλεμο στη Συρία, το προσφυγικό κύμα, την ισλαμική τρομοκρατία, το Brexit, την αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την προηγούμενη εβδομάδα με την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία ο πολιτικός χρόνος έχει πυκνώσει. Πολιτική, γεωπολιτική, οικονομία, ισχύς, διπλωματία, διεθνείς σχέσεις, στρατιωτικές επεμβάσεις και περιφερειακές συγκρούσεις είναι πλέον στο επίκεντρο.

Ποιος το βράδυ του επιχειρηθέντος πραξικοπήματος στην Τουρκία δεν σκέφτηκε πως ευτυχώς είμαστε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ; Ποιος δεν σκέφτηκε την ποιότητα του πολιτικού προσωπικού που κρατά στα χέρια του τις τύχες της χώρας; Ποίος δεν ανησύχησε για την τροπή που μπορεί να λάμβαναν τα πράγματα; Τα θυμόμαστε μόνο σε κρίσεις όπου μετράμε τη σκιά μας και τη βρίσκουμε δραματικά λειψή. Ελλιποβαρείς, παράλυτοι μπροστά σε μία συνεχή διολίσθηση σε failed state εμφανίζουμε ψήγματα σκέψης και σύνεσης μόνον τις στιγμές που είναι οριακές.

Σε μία τέτοια χρονική συγκυρία η Ελλάδα συνεχίζει να είναι αποδυναμωμένη, επί της ουσίας αδύναμη όχι μόνο να σχεδιάσει και να υλοποιήσει κάποια πολιτική αλλά ακόμη και να διατυπώσει τις θέσεις ή να αναλάβει κάποιον διαμεσολαβητικό ρόλο, γεγονός που θα τις προσέδιδε κάποιες ωφέλειες σε δεύτερο χρόνο. Ακόμη και στο προσφυγικό ζήτημα που λόγω γεωγραφίας βρέθηκε στον πυρήνα του ζητήματος, η διαχειριστική ανεπάρκεια της κυβέρνησης δεν επέτρεπε υψηλές βλέψεις και προσδοκίες.

Συνεχίζουμε για έβδομο έτος σε μνημονιακή επιτροπεία εντελώς ανίκανοι να φέρουμε εις πέρας μια σειρά αυτονόητων αλλαγών σε κράτος και οικονομία, εντελώς ανίκανοι να προχωρήσουμε σε ορισμένους μείζονες εκσυγχρονισμούς που θα αποκαταστήσουν στοιχειωδώς την λειτουργικότητα της κρατικής μηχανής. Περιστρεφόμαστε γύρω από την καταβολή των εφάπαξ στους δημόσιους υπαλλήλους, τις δυνατότητες συνταξιοδότησης με πλασματικά χρόνια, τις αποσπάσεις υπαλλήλων, τις δυνατότητες προσλήψεων χωρίς να αντιλαμβανόμαστε ότι με μαθηματική ακρίβεια αυτά οδηγούν σε νέο δημοσιονομικό εκτροχιασμό και ρίχνουν νερό στο μύλο της κρίσης.


Καμία αυτογνωσία, καμία θέληση για αλλαγή. Αμήχανοι, στατικοί, κουρασμένοι και σχεδόν παραιτημένοι από οποιαδήποτε διεκδίκηση ενός καλύτερου μέλλοντος αναμένουμε άβουλοι μια ευνοϊκή συγκυρία που αργεί να έρθει. Αναμένουμε μία οικονομική και πολιτική παλίρροια για να μας σηκώσει και να ανακουφίσει τους πόνους της δικής μας παθογένειας. Δεν περνά από το μυαλό μας πως το μνημόνιο είναι το έλασσον – μία λεπτή κλωστή που μας κρατά απλά συνδεδεμένους με το κυρίως σώμα της Ένωσης, τη στιγμή που και η τελευταία δεν είναι στα καλύτερά της.

Σάββατο 16 Ιουλίου 2016

Χωρίς πυξίδα με πλεόνασμα κυνισμού ( άρθρο μου στην Εφημερίδα Καρφίτσα της 16/7/2016)



Aπό την Μεταπολίτευση και εδώ η χώρα πορεύτηκε με σταθερότητα, δημοκρατία και ανάπτυξη – όχι συνεχή – που μεταφράστηκαν σε άνοδο του βιοτικού επιπέδου του ελληνικού λαού. Τα χρόνια αυτά ήταν χωρίς καμία υπερβολή από τα καλύτερα στην ιστορία της Ελλάδας χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπήρξαν και σκοτεινές πλευρές, αδυναμίες και λάθη. Ένα χαρακτηριστικό αυτών των ετών ήταν πως σχεδόν σε κάθε φάση, σε κάθε υποπερίοδο υπήρχε ένας κεντρικός στόχος για τη χώρα που παρά τον οξύ πολιτικό και κομματικό ανταγωνισμό οριοθετούσε την πορεία της χώρας, σηματοδοτούσε μία μεγάλη συλλογική προσπάθεια και κινητοποιούσε κοινωνικούς, οικονομικούς και πολιτικούς πόρους στην υπόθεση επίτευξής του.

Τα πρώτα χρόνια ήταν η εδραίωση της Δημοκρατίας μετά από την πληγή της χούντας και η σταθεροποίηση της Ελλάδας έναντι των εξωτερικών κινδύνων καθώς η Κυπριακή τραγωδία ήταν νωπή. Αποκορύφωμα της περιόδου η ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ. Στα χρόνια της Αλλαγής εμπεδώθηκε η δημοκρατία, υλοποιήθηκε για πρώτη φορά μία ομαλή κυβερνητική εναλλαγή, ήρθε στην εξουσία ένα μαζικό κόμμα του ευρύτερου χώρου της αριστεράς/κεντροαριστεράς και με τη σειρά του αυτό εφάρμοσε το κυβερνητικό πρόγραμμά του.

Ακολούθησε μια δεκαετία μεγάλων έργων υποδομής, ένταξης στης ευρωζώνη και σύγκλισης με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους, ανάληψης και προετοιμασίας των Ολυμπιακών Αγώνων ως η μικρότερη ιστορικά χώρα που αναλαμβάνει μία τέτοια ευθύνη σε μία περίοδο συνεχούς ανόδου του βιοτικού επιπέδου.
Προφανώς έγιναν λάθη και παραλείψεις που σωρευτικά οδήγησαν στην κρίση. Υπήρξαν καθυστερήσεις και τρομακτικές αντιστάσεις σε αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που έπρεπε να γίνουν όμως στο παρόν άρθρο εξετάζουμε την ύπαρξη ή μη κάποιων κεντρικών στόχων γύρω από τους οποίους δομούνταν η πολιτική και κοινωνική ζωή.
Από το 2010 και την οικονομική κρίση θα έλεγε κανείς πως ένας είναι ο κύριος και βασικός στόχος – η υπέρβασή της και η επαναφορά της οικονομίας σε μία αναπτυξιακή τροχιά. Το 2016 είναι το ένατο έτος με ύφεση ( από το 2008) – μοναδικό φαινόμενο για χώρα σε ειρηνική περίοδο - και το έβδομο σχεδόν εντός μνημονίου.
Σε αυτό λοιπόν το περιβάλλον με αυτές τις παραμέτρους αποτελεί μονόδρομο η προσπάθεια ανάταξης της χώρας. Κάθε κυβέρνηση θα όφειλε να προτάξει και να υλοποιήσει ό,τι ήταν απαραίτητο ώστε αυτή η κρίση, η ύφεση, η απώλεια εθνικού εισοδήματος να σταματήσει και μάλιστα με ταυτόχρονες προοπτικές ανάπτυξης. Κανένα πισωγύρισμα, καμία ιδιοτέλεια, κανένα μικροκομματικό συμφέρον δεν δικαιολογείται μπροστά στην κοινωνική και οικονομική καθίζηση μεγάλων τμημάτων της ελληνικής κοινωνίας.
Με την παρούσα κυβέρνηση όμως παρατηρείται το εξής παράδοξο. Ενεργεί εντελώς αποκομμένη από κάθε πραγματικότητα, χωρίς πυξίδα, χωρίς μπούσουλα. Αυτάρεσκα μας συστήθηκε ως κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας αλλά αποδεικνύεται εν τοις πράγμασι ως μία από τις πιο κυνικές εξουσίες της ιστορίας. Και δεν είναι η υπογραφή ενός νέου μνημονίου που προ δύο ετών δεν ήταν μονόδρομος, όσο η συνολική της εικόνα και η ατζέντα με την οποία καταπιάνεται. Σε μία χώρα όπου τα λουκέτα αυξάνονται με δραματικό τρόπο, τα δημόσια έσοδα καταρρέουν, το κοινωνικό κράτος - ιδιαίτερα τα νοσοκομεία -αποδιαρθρώνεται, η παιδεία παραπαίει τα ληξιπρόθεσμα χρέη αυξάνονται, τα χρέη του δημοσίου προς ιδιώτες αυξάνονται και μονιμοποιείται μία κατάσταση χαμηλών προσδοκιών, η παρούσα κυβέρνηση ασχολείται με τον εκλογικό νόμο, τις αδειοδοτήσεις των καναλιών, τη Βουλή των εφήβων και την αποκατάσταση ημετέρων. Αδυνατεί να ανταπεξέλθει στα τρέχοντα, στα καθημερινά. Αδυνατεί να διαχειριστεί με στοιχειώδη επάρκεια τις υποθέσεις του κράτους πόσο δε μάλλον να σχεδιάσει δυναμικά το μέλλον και να υπερβεί θετικά τις εξελίξεις. Το μόνο που απασχολεί τους κυβερνήτες είναι η δημιουργία προϋποθέσεων παραμονής τους στην εξουσία ή στη χειρότερη για αυτούς περίπτωση η διατήρησή τους ως δυνάμει κυβερνητικό κόμμα. Τίποτε άλλο.


Ένα ενιαίο κόμμα αλλιώς εξαφάνιση (άρθρο μου στην Κυριακάτικη Μακεδονία 10/7/2016)



Από τις εκλογές του 2012 όπου δημιουργήθηκε ένας νέος χαμηλός και μικρός δικομματισμός έχουν ξεκινήσει αρχικά σκέψεις και μετέπειτα συζητήσεις για το κατά πόσο είναι εφικτό και απαραίτητο ένα ( μεγάλο) κόμμα στο χώρο του κέντρου/ κεντροαριστεράς. Στο διάστημα αυτό έγιναν πολλές φιλόδοξες προσπάθειες που όμως δεν κατάφεραν να τελεσφορήσουν καθώς τα εμπόδια που έπρεπε να ξεπεραστούν ήταν δυστυχώς πολλά. Λανθασμένες επιλογές, κομματικοί πατριωτισμοί, προσωπικές έριδες και διαφορές δεν ευνόησαν τα εγχειρήματα συνένωσης ή επανίδρυσης του χώρου.
Κατά έναν φαινομενικά περίεργο τρόπο, τα κόμματα της κεντροαριστεράς εισέπραξαν αναλογικά μεγαλύτερη δυσαρέσκεια από αυτά στο χώρο της Δεξιάς και της Αρσιτεράς αν και αποτελούσαν τους μικρούς εταίρους στις συμμαχικές κυβερνήσεις όπου μετείχαν. Χαρακτηριστικά το άθροισμα ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ ανερχόταν στο 20% το 2012 ενώ 3 μόλις χρόνια μετά στο 6,5% και αν υπολογίσουμε και το ποτάμι στο 11% περίπου.
Θα περίμενε κανείς πως αυτή η δραματικά φθίνουσα πορεία θα μετέβαλλε κατά τι τις αντιλήψεις και θα οδηγούσε σε επαναξιολόγηση και επανιεράρχηση θέσεων, στόχων και στάσεων στον μικρόκοσμο της κεντροαριστεράς. Οι δύο μεγάλοι πόλοι του μικρού δικομματισμού φαίνεται πως δεν μπορούν να δημιουργήσουν πλειοψηφικό ρεύμα υπέρ τους, όμως η αβελτηρία του ενδιάμεσου χώρου είναι σα να τους προκαλεί να το πράξουν. Η επί της ουσίας ανυπαρξία του αφήνει συνεχώς το πεδίο ελεύθερο. Το 2014 ήταν ο Αλέξης Τσίπρας και σήμερα είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης που με διαφορετικούς τρόπους έκαστος προσπαθούν εναλλάξ να διεμβολίσουν το κέντρο/κεντροαριστερά στον αστερισμό της οποίας βρίσκονται αμέτρητες κινήσεις, στελέχη που παρά τα δεδομένα αδυνατούν να προχωρήσουν σε μία αυθεντική διαδικασία επανίδρυσης με στόχο τη δημιουργία ενός ενιαίου κόμματος, με μέλη και δημοκρατικές διαδικασίες. Αγνοούν και παραβλέπουν πως τα κοινά σημεία όλων όσων κινούνται σε αυτόν τον αστερισμό είναι περισσότερα από όποιες μικροδιαφορές.
 Αντί λοιπόν ενός αποφασιστικού βήματος προς αυτήν την κατεύθυνση προτάσσονται συνεχώς διαδικαστικά ζητήματα, παρεμβάλλονται επιτροπές, παρα-επιτροπές, ατέρμονες και ατελέσφορες διαδικασίες με την άμμο στην κλεψύδρα να αδειάζει ολοένα και περισσότερο.
Η κωλυσιεργία που εντοπίζεται μπορεί μεν να εξασφαλίζει κάποιο χρόνο όμως αυτός είναι άχρηστος καθώς δεν υπάρχει στρατηγική, δεν υπάρχει μία καθαρή πολιτική γραμμή, προγραμματικά υπάρχει οκνηρία που και η υστέρηση αυτή δεν καλύπτεται με τη χρήση αναπαλαιωμένων θέσεων και συνθημάτων. Ακόμη και αν αποφεύγουν να απαντήσουν σήμερα στα καυτά ερωτήματα για τη χώρα είναι δεδομένο πως θα κληθούν να το πράξουν στο άμεσο μέλλον υπό δυσκολότερες πολιτικά συνθήκες για αυτούς. Διότι ο κόσμος θα ψηφίσει για να επιλέξει κυβέρνηση.     

Brexit και μαθήματα για εμάς (άρθρο μου στην Κυριακάτικη Μακεδονία 3/7/2016)


Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Μ. Βρετανία είναι ένας σεισμός που αλλάζει πολλά δεδομένα, αλλά αυτό θα φανεί στο μέλλον. Έχουν γραφεί πολλές αναλύσεις και εκτιμήσεις για την πορεία τόσο της χώρας αυτής όσο όμως και της Ένωσης. Πολλές φορές οι αναλύσεις είναι εκ διαμέτρου αντίθετες καθώς άλλες προβλέπουν διάλυση, άλλες στασιμότητα και άλλες επιτάχυνση και πολιτική ενοποίηση για την Ε.Ε, ωστόσο όλες έχουν τη χρησιμότητά τους στο βαθμό που παραθέτουν επιχειρήματα και λογικούς και έγκυρους συλλογισμούς.

Το σίγουρο είναι ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μία μεγάλη μεταβολή που ταρακουνά συθέμελα ορισμένες βεβαιότητες και σταθερές του ευρύτερου πολιτικού και οικονομικού περιβάλλοντός μας. Επίσης σίγουρο πρέπει να θεωρείται πως ο ελληνικός εξαιρετισμός δεν μπορεί πλέον να γίνει ανεκτός καθώς στο ενωσιακό τραπέζι είναι πολύ πιθανό να τεθούν ζητήματα πολύ πιο σοβαρά, ζητήματα στρατηγικού ενδιαφέροντος έως υπαρξιακού.

Στο θετικό για την Ένωση σενάριο που οι εξελίξεις θα επιταχυνθούν και η πολιτική ενοποίηση θα επιχειρηθεί, είναι σίγουρο πως θα τεθούν αυστηρά κριτήρια συμμετοχής, αξιολόγηση κάθε ενδιαφερόμενου, συγκεκριμένες προδιαραφές.

Τι σημαίνει αυτό για εμάς;

Η χωρά επί 6 χρόνια παίζει καθυστερήσεις και αρνείται να κάνει τις μεγάλες αλλαγές θαρρείς και μας έχει υποσχεθεί κάποιος πως αενάως θα είμαστε το κέντρο της ΕΕ και θα απασχολούμε τους εταίρους σε υψηλότατο επίπεδο επί μονίμου βάσης. Δεν εξισώνονται οι κρισιακές κυβερνήσεις της Ελλάδας καθώς άλλες προσπάθησαν πολύ, άλλες λίγο, άλλες καθόλου αλλά συνολικά η εικόνα της χώρας είναι και παραμένει μία εικόνα τροχοπέδης, κωλυσιεργίας και φαύλου κύκλου. Σήμερα όμως, ειδικά με την παρούσα κυβέρνηση, στερούμαστε οποιασδήποτε αξιοπιστίας με αποτέλεσμα αν τεθούν σοβαρά ζητήματα που θα μετρά η δέσμευσή μας έναντι εταίρων και στη βάση νέων κανόνων θα είμαστε δραματικά αδύναμοι. Με ποια εθνική στρατηγική, με ποιό σχέδιο, με ποιές ελίτ θα προχωρήσουμε στον κάπως πιο αβέβαιο κόσμο που διαγράφεται;

Ακόμα δεν μπορούμε να ανοίξουμε δυο τρία επαγγέλματα και να εκσυγχρονίσουμε την δημόσια διοίκηση. Ακόμα δεν έχουμε αποδεχθεί πως δεν γίνεται οι εργαζόμενοι να αμείβονται λιγότερο από τους συνταξιούχους. Ακόμη συζητάμε για το εκπαιδευτικό σύστημα αλλαγές που άλλοι υλοποίησαν πριν 30 και 40 χρόνια. Ασθμαίνοντες κρατιόμαστε πάνω στο τρένο της ΕΕ, με συνεχείς χείρες βοήθειας, όμως αν το τρένο επιταχύνει θα πρέπει να αποφασίσουμε και εμείς αν στα σοβαρά θέλουμε να είμαστε επιβάτης του.

Tι συμβαίνει στην Ευρώπη – Τι φοβούνται σήμερα ( άρθρο μου στην εφημερίδα Καρφίτσα της 2/7/2016)


Οι εξελίξεις την εβδομάδα που πέρασε ήταν καταιγιστικές. Πρώτα και κύρια το Brexit και ακολούθως οι εθνικές εκλογές στην Ισπανία συνθέτουν μία εικόνα που πρέπει να αναλυθεί καθώς είναι βέβαιο πως θα επηρεάσουν την πορεία της Ένωσης στο μεσοπρόθεσμο μέλλον. Το Brexit είναι αποτέλεσμα της βούλησης του εκλογικού σώματος της Μεγάλης Βρετανίας και ως εκ τούτου πρέπει να γίνει σεβαστό. Οποιαδήποτε σκέψη για ακύρωση αυτής της απόφασης, μπλοκάρισμα των εξελίξεων και ανατροπή της με νομικά μέσα ή διαφοροποιημένες πολιτικές ερμηνείες θα είναι λανθασμένη. Χρόνος υπήρχε πολύς, διάλογος έγινε, επιχειρήματα αναπτύχθηκαν, κόμματα διχάστηκαν, επάλληλες διαιρετικές τομές εμφανίστηκαν με απολύτως διακριτό τρόπο και όλα αυτά οδήγησαν στη συγκεκριμένη απόφαση.

Φόβος απώλειας εθνικής κυριαρχίας και αυξημένης μετανάστευσης

Σίγουρα ειπώθηκαν ανακρίβειες και ψεύδη, σίγουρα επιχειρήθηκε επένδυση στο φόβο και την ανασφάλεια. Σίγουρα οι καμπάνιες των δύο στρατοπέδων μεταχειρίστηκαν κάθε δυνατό, θεμιτό και αθέμιτο επιχείρημα για να ωφεληθούν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ανάκληση ενός βασικού επιχειρήματος του LEAVE την επαύριο της επικράτησής του πως τα 350 εκατομμύρια στερλίνες εβδομαδιαίως  που υπολογίζεται η συμμετοχή στον ενωσιακό προϋπολογισμό θα μπορούν να δίνονται στο εθνικό σύστημα υγείας (ΝHS). Πριν αλέκτορα φωνήσαι τρις ο Nigel Farage το απαρνήθηκε και ομολόγησε πως επρόκειτο για λάθος. Αυτά όμως είναι στο παιχνίδι και εν πολλοίς είναι αναμενόμενα. Οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτό το αποτέλεσμα είναι πολυποίκιλοι και έχουν παρουσιασθεί αρκετά αναλυτικά. Ο παραδοσιακός ευρωσκεπτικισμός των Άγγλων, ο συνεχής εξαιρετισμός τους από την ενωσιακή διαδικασία, τα λάθη του πρωθυπουργού Cameron, η χλιαρή καμπάνια των Εργατικών υπέρ του REMAIN, η ελκτική προοπτική μιας αντι-ελίτ ψήφου  (fuck-you vote) που αθροίζει διαφορετικά αιτήματα και προσδοκίες, ο φόβος μιας αυξημένης μετανάστευσης, ο φόβος της απώλειας της εθνικής κυριαρχίας συνέθεσαν το αποτέλεσμα.

Η παραίτηση Κάμερον και ο διχασμός του κόμματος του…

Αξιοσημείωτες είναι οι διαιρετικές τομές που εμφανίστηκαν ως επάλληλοι κύκλοι. Παρατηρήθηκε διαφορετική στάση των ψηφοφόρων ανάλογα με την ηλικία, την γεωγραφική περιοχή, το μορφωτικό επίπεδο. Επίσης καταγράφηκε απόκλιση των επιμέρους αποτελεσμάτων της Σκωτίας, της Β. Ιρλανδίας, του Γιβραλτάρ και της Αγγλίας ενώ το Λονδίνο έδωσε διαμετρικά αντίθετα αποτελέσματα σε σχέση με την τελευταία. Σε μεγάλες αναταράξεις μπαίνει τόσο η ΕΕ όσο όμως κυρίως η Μεγάλη Βρετανία λόγω ακριβώς αυτών των διαφοροποιήσεων. Σκωτία, Β. Ιρλανδία και Γιβραλτάρ φαίνεται να εξετάζουν τρόπους και ενέργειες ώστε ή να ανατρέψουν την απόφαση ή να διεκδικήσουν αυτονομία/ανεξαρτησία. Η παραίτηση του Cameron δημιουργεί εν τοις πράγμασι ένα σημαντικό κενό καθώς το κόμμα του παραμένει βαθιά διχασμένο, οι εσωκομματικοί αντίπαλοι που ηγήθηκαν της καμπάνιας του LEAVE φαίνονται ανέτοιμοι έως απρόθυμοι να αναλάβουν και η ΕΕ δείχνει να τηρεί μία κάπως σκληρή στάση απαιτώντας να αρχίσουν άμεσα οι διαδικασίες αποχώρησης. Οι Εργατικοί αντιμετωπίζουν παρεμφερή προβλήματα και συνολικά το εγχείρημα αποχώρησης είναι πολυδαίδαλο καθώς αγγίζει πάμπολλους τομείς της διακυβέρνησης, της καθημερινότητας και της οικονομίας. Στο μέτωπο της ΕΕ τώρα σίγουρα το Brexit ήταν ένα σοκ που αναμένεται όμως να πυροδοτήσει διαδικασίες και να επιταχύνει τον χρόνο. Αν αυτές οι διαδικασίες οδηγήσουν σε περαιτέρω ενοποίηση, σε Ένωση 2 διακριτών ταχυτήτων ή σε διάλυση είναι ζήτημα ανοιχτό.

Το 2% του ΑΕΠ της ΕΕ και τα έξι χρόνια… φαγούρας

Σε κάθε περίπτωση όμως όλοι αντιλαμβάνονται πως κάτι πρέπει να αλλάξει. Φαίνεται να επανέρχεται η πολιτική στην Ένωση καθώς οι σοσιαλδημοκράτες τάσσονται υπέρ της ενίσχυσης της ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης ενώ οι χριστιανοδημοκρατικές ηγεσίες τηρούν στάση αναμονής.  Σε ό,τι αφορά εμάς, την Ελλάδα πρέπει να σκεφτούμε τα εξής. Παύουμε πλέον να είμαστε το μείζον ζήτημα στην Ένωση. Δεν είναι φυσικό και λογικό το 2% του ΑΕΠ της ΕΕ να απασχολεί επί μία 6ετία τις ηγεσίες και τους θεσμούς. Καλούμαστε να προσαρμοστούμε γρήγορα στις όποιες νέες συνθήκες και προδιαγραφές πιθανόν τεθούν ώστε να παραμείνουμε μέλος στο σκληρό πυρήνα της Ένωσης. Ο δικός μας εξαιρετισμός, οι συνεχείς αναβολές μεταρρυθμίσεων, οι καθυστερήσεις νομίζω πως πλέον δεν θα γίνουν ανεκτές από κανέναν.

To Ελληνικό και η κατάντια μας ( άρθρο μου στην εφημερίδα Καρφίτσα της 11/6/2016)


Το γεγονός πως η παρούσα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ καθημερινά αποφασίζει και υπογράφει σωρηδόν αποφάσεις, ενέργειες και πολιτικές  που προ ενός έτους αποκήρυσσε ως λίγο – πολύ προδοτικές είναι δηλωτικό των προθέσεών της. Καθημερινά τα στελέχη της – όχι μόνο τα κεντρικά αλλά και πλήθος μεσαίων στελεχών – εκτίθενται ανεπανόρθωτα καθώς μόνο στο διαδίκτυο είναι διασκορπισμένες και «αποθηκευμένες» δηλώσεις  τους, άρθρα και τοποθετήσεις σε social media. Όπως γράψαμε σε προηγούμενο άρθρο η μόνη κόκκινη γραμμή που δεσμεύει την παρούσα είναι η παραμονή στην εξουσία με κάθε κόστος, έναντι οποιουδήποτε τιμήματος. Ό,τι υποσχέθηκαν, ό,τι σταμάτησαν, ό,τι εμπόδισαν, ό,τι κατήγγειλαν, ό,τι αρνήθηκαν, ό,τι υποστήριξαν, όχι μόνο διαψεύστηκε παταγωδώς αλλά αναγκάζονται να τα εφαρμόσουν τα ακριβώς αντίθετα. Μερικές φορές μάλιστα με ακόμα χειρότερους όρους εν συγκρίσει με τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Οι προσπάθειες του κομματικού Τύπου και των φίλιων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης να βαπτίσουν το κρέας ψάρι προκαλούν θυμηδίες, χωρίς όμως να έχουν απολέσει τη σκοπιμότητά τους. Το φυσικό ερώτημα που γεννάται είναι γιατί μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία συγνώμη, καμία αυτοκριτική ή ακόμη και καμία παραίτηση από πολιτικούς που έχτισαν καριέρα πρωτοστατώντας σε πολλά επιμέρους αντί – κινήματα. Αναρωτιέται κανείς εάν νιώθουν την ανάγκη να πούνε δύο λόγια για την ζημία που προκάλεσαν, διότι όσο και αν δεν το υπολογίζουμε εκ πρώτης ανάγνωσης, όταν μία επένδυση, μία πώληση, μία πολιτική υλοποιείται με καθυστέρηση πέντε ετών υπάρχει ζημία. Αν προσθέσει κανείς πως η υλοποίηση της πολιτικής αυτής γίνεται με χειρότερους όρους απόλυτων αριθμών ( τίμημα) τότε η ζημία είναι διπλή. Και η επένδυση δεν πραγματοποιήθηκε νωρίτερα ώστε να συνδράμει στην ανάσχεση της ύφεσης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας αλλά και το δημόσιο τελικά επωφελείται λιγότερο.
Πέραν όμως αυτών υπάρχει μία ακόμη λανθάνουσα επιβάρυνση που δεν αφορά άμεσα τα οικονομικά δεδομένα, ούτε έχει να κάνει με δείκτες και αριθμούς. Αφορά στην ζημία που έχει προκαλέσει η μαξιμαλιστική αντιμνημονιακή αντιπολιτευτική πολιτική στο δημόσιο πολιτικό διάλογο και ιδιαίτερα στα ζητήματα που αφορούσαν επενδύσεις, ιδιωτικοποιήσεις και αξιοποίηση δημόσιας περιουσίας. Είναι ένα πεδίο κομβικής σημασίας καθώς το ζήτημα αλλαγής παραγωγικού / αναπτυξιακού μοντέλου έπρεπε να τεθεί μετ’ επιτάσεως στο τραπέζι του διαλόγου στην αρχή της κρίσης.
Ας δούμε το παράδειγμα του Ελληνικού. Αρχές της προηγούμενης δεκαετίας το αεροδρόμιο μεταφέρθηκε στα Σπάτα, με τη δημιουργία του «Ελευθέριος Βενιζέλος». Το Ελληνικό έμεινε ένα αναξιοποίητο τμήμα γης όπου όλοι αντιλαμβάνονταν ότι λόγω θέσης είχε τεράστιες δυνατότητες. Όμως η μαξιμαλιστική αντιμνημονιακή ομπρέλα που υιοθέτησε άκριτα όλα τα αιτήματα, όλα τα αντί – κινήματα εμπόδισε αυτόν τον διάλογο στο όνομα μάλιστα του δημοσίου και κοινωνικού συμφέροντος.  Υπήρχε στο τραπέζι μία πρόταση αξιοποίησης – σχηματικά πρόταση Α – με συγκεκριμένες προδιαγραφές της εταιρείας Lamda Development. Καλή, κακή ή μέτρια είναι θέμα άλλης συζήτησης. Υπήρχαν άλλες προτάσεις αξιοποίησης που πρότειναν ενδιαφέρουσες παραλλαγές με δημιουργία πάρκων ίσης αθροιστικά έκτασης μέσα στην Αθήνα ώστε να ευνοηθεί όλος ο αστικός ιστός με παράλληλη αξιοποίηση του Ελληνικού – σχηματικά πρόταση Β. Υπήρχε και ένα νεφέλωμα εναλλακτικών προτάσεων από την ποικιλόμορφη πλατφόρμα του «αντί» για εναλλακτικούς αγρόκηπους, για μπαξέδες, για μέγα πάρκο, για κοτέτσια και λαχανόκηπους, για μετεγκατάσταση σταθμών μεταφόρτωσης απορριμμάτων – σχηματικά πρόταση Γ.
Η εφιαλτική πρόταση Γ που θα οδηγούσε σε τραγική υποτίμηση αξιών, σε μετατροπή σε σκουπιδότοπο του «καλύτερου φιλέτου της Μεσογείου» με πίεση των εταίρων αποφεύχθηκε και καταλήξαμε στην πρόταση Α. Όλοι ανακουφισμένοι λέμε πάλι καλά. Αποφεύχθηκαν τα χειρότερα και η περιοχή θα αξιοποιηθεί με ευρωπαϊκά, δυτικά πρότυπα. Τι χάσαμε όμως από αυτήν την πολύχρονη διαμάχη; Χάσαμε τη δυνατότητα να συζητήσουμε οργανωμένα μία εξίσου σοβαρή πρόταση αξιοποίησης – την πρόταση Β – που ενδεχομένως να ήταν καλύτερη της Α. Σε μια λογική του μη χείρον βέλτιστον, χάνουμε ευκαιρίες να συζητήσουμε και να αποφασίσουμε συλλογικά πως θέλουμε να ξαναφτιάξουμε την Ελλάδα διότι πρώτιστος στόχος μας είναι να αποφύγουμε την διολίσθηση στον τριτοκοσμισμό.
Υ.Γ. Η τελική πρόταση Α μπορεί να είναι όντως επωφελής και καλύτερη της πρότασης Β. Το παρόν άρθρο αναφέρεται στην αδυναμία αξιολόγησης των προτάσεων.

To Ελληνικό και η κατάντια μας ( άρθρο μου στην εφημερίδα Καρφίτσα της 11/6/2016)


Το γεγονός πως η παρούσα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ καθημερινά αποφασίζει και υπογράφει σωρηδόν αποφάσεις, ενέργειες και πολιτικές  που προ ενός έτους αποκήρυσσε ως λίγο – πολύ προδοτικές είναι δηλωτικό των προθέσεών της. Καθημερινά τα στελέχη της – όχι μόνο τα κεντρικά αλλά και πλήθος μεσαίων στελεχών – εκτίθενται ανεπανόρθωτα καθώς μόνο στο διαδίκτυο είναι διασκορπισμένες και «αποθηκευμένες» δηλώσεις  τους, άρθρα και τοποθετήσεις σε social media. Όπως γράψαμε σε προηγούμενο άρθρο η μόνη κόκκινη γραμμή που δεσμεύει την παρούσα είναι η παραμονή στην εξουσία με κάθε κόστος, έναντι οποιουδήποτε τιμήματος. Ό,τι υποσχέθηκαν, ό,τι σταμάτησαν, ό,τι εμπόδισαν, ό,τι κατήγγειλαν, ό,τι αρνήθηκαν, ό,τι υποστήριξαν, όχι μόνο διαψεύστηκε παταγωδώς αλλά αναγκάζονται να τα εφαρμόσουν τα ακριβώς αντίθετα. Μερικές φορές μάλιστα με ακόμα χειρότερους όρους εν συγκρίσει με τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Οι προσπάθειες του κομματικού Τύπου και των φίλιων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης να βαπτίσουν το κρέας ψάρι προκαλούν θυμηδίες, χωρίς όμως να έχουν απολέσει τη σκοπιμότητά τους. Το φυσικό ερώτημα που γεννάται είναι γιατί μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία συγνώμη, καμία αυτοκριτική ή ακόμη και καμία παραίτηση από πολιτικούς που έχτισαν καριέρα πρωτοστατώντας σε πολλά επιμέρους αντί – κινήματα. Αναρωτιέται κανείς εάν νιώθουν την ανάγκη να πούνε δύο λόγια για την ζημία που προκάλεσαν, διότι όσο και αν δεν το υπολογίζουμε εκ πρώτης ανάγνωσης, όταν μία επένδυση, μία πώληση, μία πολιτική υλοποιείται με καθυστέρηση πέντε ετών υπάρχει ζημία. Αν προσθέσει κανείς πως η υλοποίηση της πολιτικής αυτής γίνεται με χειρότερους όρους απόλυτων αριθμών ( τίμημα) τότε η ζημία είναι διπλή. Και η επένδυση δεν πραγματοποιήθηκε νωρίτερα ώστε να συνδράμει στην ανάσχεση της ύφεσης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας αλλά και το δημόσιο τελικά επωφελείται λιγότερο.
Πέραν όμως αυτών υπάρχει μία ακόμη λανθάνουσα επιβάρυνση που δεν αφορά άμεσα τα οικονομικά δεδομένα, ούτε έχει να κάνει με δείκτες και αριθμούς. Αφορά στην ζημία που έχει προκαλέσει η μαξιμαλιστική αντιμνημονιακή αντιπολιτευτική πολιτική στο δημόσιο πολιτικό διάλογο και ιδιαίτερα στα ζητήματα που αφορούσαν επενδύσεις, ιδιωτικοποιήσεις και αξιοποίηση δημόσιας περιουσίας. Είναι ένα πεδίο κομβικής σημασίας καθώς το ζήτημα αλλαγής παραγωγικού / αναπτυξιακού μοντέλου έπρεπε να τεθεί μετ’ επιτάσεως στο τραπέζι του διαλόγου στην αρχή της κρίσης.
Ας δούμε το παράδειγμα του Ελληνικού. Αρχές της προηγούμενης δεκαετίας το αεροδρόμιο μεταφέρθηκε στα Σπάτα, με τη δημιουργία του «Ελευθέριος Βενιζέλος». Το Ελληνικό έμεινε ένα αναξιοποίητο τμήμα γης όπου όλοι αντιλαμβάνονταν ότι λόγω θέσης είχε τεράστιες δυνατότητες. Όμως η μαξιμαλιστική αντιμνημονιακή ομπρέλα που υιοθέτησε άκριτα όλα τα αιτήματα, όλα τα αντί – κινήματα εμπόδισε αυτόν τον διάλογο στο όνομα μάλιστα του δημοσίου και κοινωνικού συμφέροντος.  Υπήρχε στο τραπέζι μία πρόταση αξιοποίησης – σχηματικά πρόταση Α – με συγκεκριμένες προδιαγραφές της εταιρείας Lamda Development. Καλή, κακή ή μέτρια είναι θέμα άλλης συζήτησης. Υπήρχαν άλλες προτάσεις αξιοποίησης που πρότειναν ενδιαφέρουσες παραλλαγές με δημιουργία πάρκων ίσης αθροιστικά έκτασης μέσα στην Αθήνα ώστε να ευνοηθεί όλος ο αστικός ιστός με παράλληλη αξιοποίηση του Ελληνικού – σχηματικά πρόταση Β. Υπήρχε και ένα νεφέλωμα εναλλακτικών προτάσεων από την ποικιλόμορφη πλατφόρμα του «αντί» για εναλλακτικούς αγρόκηπους, για μπαξέδες, για μέγα πάρκο, για κοτέτσια και λαχανόκηπους, για μετεγκατάσταση σταθμών μεταφόρτωσης απορριμμάτων – σχηματικά πρόταση Γ.
Η εφιαλτική πρόταση Γ που θα οδηγούσε σε τραγική υποτίμηση αξιών, σε μετατροπή σε σκουπιδότοπο του «καλύτερου φιλέτου της Μεσογείου» με πίεση των εταίρων αποφεύχθηκε και καταλήξαμε στην πρόταση Α. Όλοι ανακουφισμένοι λέμε πάλι καλά. Αποφεύχθηκαν τα χειρότερα και η περιοχή θα αξιοποιηθεί με ευρωπαϊκά, δυτικά πρότυπα. Τι χάσαμε όμως από αυτήν την πολύχρονη διαμάχη; Χάσαμε τη δυνατότητα να συζητήσουμε οργανωμένα μία εξίσου σοβαρή πρόταση αξιοποίησης – την πρόταση Β – που ενδεχομένως να ήταν καλύτερη της Α. Σε μια λογική του μη χείρον βέλτιστον, χάνουμε ευκαιρίες να συζητήσουμε και να αποφασίσουμε συλλογικά πως θέλουμε να ξαναφτιάξουμε την Ελλάδα διότι πρώτιστος στόχος μας είναι να αποφύγουμε την διολίσθηση στον τριτοκοσμισμό.
Υ.Γ. Η τελική πρόταση Α μπορεί να είναι όντως επωφελής και καλύτερη της πρότασης Β. Το παρόν άρθρο αναφέρεται στην αδυναμία αξιολόγησης των προτάσεων.

Κόκκινη γραμμή η παραμονή στην εξουσία ( άρθρο μου στην εφημερίδα Καρφίτσα της 28/5/2016)


Μετά το πρώτο απολύτως καταστροφικό εξάμηνο του 2015 της δήθεν διαπραγμάτευσης, έλαβε χώρα μία στροφή της κυβέρνησης που οδήγησε σε μία δυσβάσταχτη συμφωνία. Μεσολάβησαν νέες εθνικές εκλογές όπου ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ υποσχέθηκαν παράλληλο πρόγραμμα και πολιτικές αντιρρόπησης που θα ελάφρυναν τα βάρη του μνημονίου. Κέρδισαν τις εκλογές  με στόχο μια γρήγορη αξιολόγηση, που εντός του έτους θα οδηγούσε σε εκταμίευση των δόσεων και επαναφορά σε μία τρόπον τινά κανονικότητα. Αντί αυτού όμως επιδόθηκαν σε μία συστηματική προσπάθεια διαστρέβλωσης των γεγονότων και των αριθμών. Προσπάθησαν, αυτό που λέει ο θυμόσοφος λαός μας, να βαφτίσουν το κρέας ψάρι. Ξεκίνησε ακόμα μία (δήθεν) διαπραγμάτευση που αντί να ολοκληρωθεί στα τέλη του 2015, μέσα από παρατάσεις, καθυστερήσεις και κωλυσιεργία, να είναι ανοιχτή στα μέσα Μαΐου 2016. Αν όλες αυτές οι παρατάσεις είχαν κάποιο θετικό αποτέλεσμα δεν θα έλεγε κανείς τίποτα. Όμως, όχι μόνο δεν έχουν θετικό αποτέλεσμα – καθώς δεν αξιοποιούνται για εύρεση δικαιοτέρων λύσεων και προσφορότερων επιλογών – αλλά αντίθετα προσθέτουν βάρη και ανεβάζουν τον τελικό λογαριασμό. Αν ο χρόνος αυτός αξιοποιούνταν ώστε να εντοπιστούν άσκοπες κρατικές δαπάνες, να σχεδιαστούν πολιτικές εξοικονόμησης, νοικοκυρέματος, άρσης εμποδίων στο επιχειρείν, απελευθέρωσης αγορών και γενικότερα μεταρρυθμίσεων ( αλλαγών σε κράτος και οικονομία) όλοι θα στήριζαν τις προσπάθειες αυτές.  Τελικά δεν έγινε τίποτα από αυτά. Η δήθεν διαπραγμάτευση στόχευε αποκλειστικά στο να κάνει διαχειρίσιμες τις όποιες ενστάσεις εντός του κυβερνώντος κόμματος και των κοινοβουλευτικών ομάδων.
Μοναδικό μέλημα να μην υπάρξουν απώλειες. Κόκκινη γραμμή η παραμονή τους στην εξουσία και ας έχουν απολέσει κάθε σύνδεση με την κοινωνία και κάθε επαφή με τις προεκλογικές τους διακηρύξεις. Καμία παραίτηση, καμία διαφοροποίηση, «ναι σε όλα», πλην μιας ελάχιστης διαφοροποίησης της βουλευτού Κατριβάνου. Στο σημείο αυτό να υπενθυμίσουμε ότι ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, σε κάθε διαδικασία υπερψήφισης μέτρων ηπιότερων των σημερινών είναι απώλειες – έχει και αυτό την αξία του. «Υπερψηφίζουμε αλλά πονάμε. Στενοχωριόμαστε. Δεν είναι αυτό το πρόγραμμά μας, είναι προϊόν εκβιασμού». Διαβάζουμε όμως στην επιστολή παραίτησης της κ. Κατριβάνου το εξής χωρίο : «Από τον Σεπτέμβρη μέχρι σήμερα νιώθω, κάθε μέρα, να επιβεβαιώνεται η ύπαρξη μιας συνεχούς επιτροπείας, που κάνει ασφυκτικά τα περιθώρια άσκησης πολιτικής, που ακυρώνει ουσιαστικά τη δυνατότητα να αλλάξει η ζωή μας. Εφαρμόζουμε μέτρα και πολιτικές που έρχονται σε αντίθεση με τον πυρήνα των αξιών και της πολιτικής μας• ταυτόχρονα, όμως, αδυνατώ να σκεφτώ οποιαδήποτε αξιόπιστη εναλλακτική».
Σε αυτό το χωρίο εμπεριέχεται μεγάλο μέρος της προβληματικής της Ελληνικής ( και όχι μόνο) Αριστεράς σε όλες της τις εκφάνσεις – ακόμα και τη σοσιαλδημοκρατική.Δηλαδή η Αριστερά, με την πολύ ευρεία έννοια του όρου, έχει ένα πρόγραμμα που εκφράζει -ας πούμε – τον πυρήνα των αξιών της ( αναδιανομή, κοινωνικό κράτος, παροχές, κατανάλωση, ισότητα, ισότητα ευκαιριών) αλλά δεν έχει να πει τίποτα (;) για τις υλικές προϋποθέσεις. Δηλαδή το πρόγραμμά της επί της ουσίας δεν ασχολείται με τις υλικές προϋποθέσεις, παρά μόνο με την «διανομή». Είναι κάπως σαν να λέμε «έχουμε ένα πάρα πολύ καλό πρόγραμμα, φιλολαϊκό, αλλά πρέπει κάποιος έξω από το σύστημα που εμείς διαμορφώνουμε και διαχειριζόμαστε να μας δώσει το χρήμα/ πλούτο ώστε να το κάνουμε» Υποστηρίζει η Κατριβάνου πως «εφαρμόζουμε μέτρα και πολιτικές που έρχονται σε αντίθεση με τον πυρήνα των αξιών και της πολιτικής μας». Γιατί το πράττει αυτό; Γιατί δεν εφαρμόζουν το δικό τους πρόγραμμα; Είναι προδοτική κυβέρνηση; Όχι. Απλά διότι συγκρούεται με την πραγματικότητα των μαθηματικών, όπου μαθηματικά, λογίζουμε την πραγματικότητα των υλικών προϋποθέσεων. Άρα έχει μηδενική αξία ο όποιος κλαυθμός και οδυρμός, έχει μηδενική αξία η παραδοχή αδυναμίας εναλλακτικής και έχει μια αξία ότι η συγκεκριμένη, παραδεχόμενη αυτά πάει σπίτι της. Οι υπόλοιποι που μένουν από ψυχρή και κυνική ιδιοτέλεια όμως, τουλάχιστον ας σταματήσουν τις κλάψες και τις ουτοπικές αναγωγές.

Ένα άγαλμα για τον Διαμαντίδη, σαν του Ρόκυ Μπαλμπόα




Εάν είσαι Παναθηναϊκός ή αν νιώθεις λίγο, το παρακάτω άρθρο θα το διαβάσεις ακούγοντας το κομμάτι. Οκ;
Όλη η φετινή μπασκετική χρονιά πέρασε με ένα βάρος, δεν το κρύβω. Είναι η τελευταία χρονιά της ενεργούς δράσης του Δημήτρη Διαμαντίδη στο παρκε, καθώς το είχε δηλώσει και μέσα στη χρονιά το επανέλαβε, απαντώντας στις επίμονες ερωτήσεις των δημοσιογράφων για μια ενδεχόμενη αναθεώρηση αυτής του της απόφασης. Πολλοί μπορεί να κουράστηκαν με αυτήν την μακράς διάρκειας «Διαμαντιδιαδα» αλλά ας κάνουν υπομονή. Θα έρθει η ώρα απόσυρσης και ενός δικού τους αγαπημένου παίκτη και τότε όλοι εμείς θα λάβουμε μέρος στη δική τους γιορτή. Εξάλλου τέτοιου μεγέθους παίκτες δεν συναντάμε κάθε χρόνο. Μην κοιτάς που τα τελευταία 15 χρόνια σταθήκαμε τυχεροί και είχαμε Παπαλουκά- Διαμαντίδη – Σπανούλη ( και αναφέρω μόνον αυτούς τους πραγματικά κορφαίους).
Δεν κρύβω πως αυτό το κείμενο που διαβάζεις , έχω σκεφτεί να το γράψω πολλές φορές μέσα στη χρονιά. Κάθε, μα κάθε φορά όμως για έναν περίεργο λόγο βουρκώνω, δακρύζω, νιώθω μικρό παιδί που κλαίει για ασήμαντα. Θα πει κανείς εδώ ο κόσμος χάνεται και εσύ κλαις για τον Διαμαντίδη. Ναι, δακρύζω για τον Διαμαντίδη γιατί είναι αυτά – τα για πολλούς μικρά που δίνουν γεύσεις και οσμές στη ζωή. Χαρές, λύπες, ταυτίσεις, ομάδα, κορυφή, αποτυχία…
Στεναχωριέμαι λες και επίκειται μία απώλεια ενός δικού ανθρώπου, ένας χωρισμός. Δεν μπορούμε να πιστέψουμε πως ο παίκτης με τον οποίο μεγαλώσαμε, με τον οποίο πανηγυρίσαμε, τον οποίο θαυμάσαμε και σχεδόν λατρέψαμε, την επόμενη φορά που θα κοιτάξουμε στο παρκέ του ΟΑΚΑ και στον πάγκο του Παναθηναϊκού δεν θα βρίσκεται εκεί. Είναι ένα τέλος εποχής και όπως όλα τα ανάλογα, πονάει. Είναι, αν θέλεις, μία βίαιη ενηλικίωση όπου καλείσαι να συνεχίσεις χωρίς τον ήρωα των παιδικών/ εφηβικών/ φοιτητικών σου χρόνων. Είναι σαν να αφήνεις ένα κομμάτι του εαυτού σου πίσω και να συνεχίζεις – το καλύτερο ίσως κομμάτι σου εάν είσαι μπασκετόφιλος και Παναθηναϊκός.
Είναι δε τόσες πολλές οι στιγμές, οι φάσεις, τα καλάθια, οι άμυνες που δεν ξέρεις από ποια να πιαστείς και τι να γράψεις. Η αξία του ως παίκτη είναι αδιαμφισβήτητη – αυτή είναι η βάση κάθε συζήτησης. Όμως ο Διαμαντίδης δεν είναι απλά ένας παίκτης, δεν είναι απλά ένας πάρα πολύ καλός παίκτης- είναι θρύλος. Είναι η ταύτισή του με την ομάδα, είναι η διάρκεια, είναι ο αρχηγός, είναι η σημαία που δεν υποστέλλεται ποτέ. Εξάλλου το παναθηναϊκό σύνθημα « στις χαρές και τις λύπες μαζί» δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας. Δεν τον τιμούμε μόνο για την μπασκετική του αξία και τις νίκες. Τον τιμούμε για πολλά περισσότερα. Δεν είναι τυχαίο πως φέτος, σε μία κακή επιλογή του – ένα airball– σηκώθηκε όλο το ΟΑΚΑ με 20.000 κόσμο να φωνάξει το όνομά του ρυθμικά.
Είναι να έχεις άστρο και ο Διαμαντίδης το είχε. Έγινε μέλος της μεγαλύτερης ομάδας μπάσκετ που ανέδειξε ο ελληνικός αθλητισμός σε μια περίοδο που είχε κατοχυρώσει την πρωτοκαθεδρία εντός συνόρων, μετρούσε 3 πρωταθλήματα Ευρώπης ( 1996, 2000,2002) και επιθυμούσε διακαώς να επανέλθει στην κορυφή. Κάπου εκεί ξεκίνησε η ξέφρενη πορεία μια τρελής 6ετίας όπου η ομάδα τα σάρωσε όλα. Πρωταθλήματα, κύπελλα, άλλα 3 ευρωπαϊκά, τρεμπλ και αποθέωση. Αποθέωση ομαδική αλλά και ατομική με το ΟΑΚΑ να γίνεται η μπασκετική Μέκκα της Ευρώπης. Με έναν πολύ δυνατό Ολυμπιακό, με υπερομάδες στην Ευρωλίγκα… Χαρακτηριστικά το Final Four του 2009 στο Βερολίνο μνημονεύεται ακόμη ίσως ως ένα από τα καλύτερα και την ομάδα του Παναθηναϊκού τότε μία από τις καλύτερες της διοργάνωσης.
Ναι, είχε αξιόλογους συμπαίκτες. Γυρνούσε το βλέμμα του και έβλεπε τον Σπανούλη, τον Σάρας, το Νίκολας, τον Καλάθη. Έπαιζε το πικ εν ρολ με τον Μπατίστ και γέμιζε την ρακέτα πασάροντας στον Πέκοβιτς, στον Τομάσεβιτς. Έβρισκε τον Φώτση και τον Τσαρτσαρή στα πλάγια. Ύψωνε για τον Λάσμε και τον Γκιστ… Ναι, είχε τον άρχοντα των δακτυλιδιών Ζέλικο Ομπράντοβιτς στον πάγκο να κρατά την μπαγκέτα και να γίνεται μελιτζανί όταν δεν έβγαιναν οι φάσεις. Είχε στο προπονητικό τιμ τον Ιτούδη που ως άξιος βοηθός εξελίχθηκε σε καλό head coach. Αργότερα τον Πεδουλάκη που μπορει να το ξεζούμισε αλλά κρατησε την ομάδα ψηλα. Nαι,  είχε την οικογένεια Γιαννακόπουλου να βάζει χρήμα και να εξασφαλίζει την υψηλή ανταγωνιστικότητα της ομάδας, να την αγαπά και να νοιάζεται.Ευτυχής συγκυρία θα πω εγώ, από αυτές όπου το σύμπαν συνωμοτεί για να παραχθούν τέτοιας ποιότητας αποτελέσματα. Συναστρία.
Στα σημαντικά πάλι, σε στιγμές που μένουν στη μνήμη, σε φάσεις και όχι μόνο, σε ορόσημα.
2005 »Βαλ’ το αγόρι μου – το βαλε, το βαλε.» Η επιστροφή της επίσημης αγαπημένης στην κορυφή και η δικαίωση μιας πολύ καλής φουρνιάς Ελλήνων παικτών.
2007 Τρίτος τελικός στο ΟΑΚΑ με έναν πολύ ανταγωνιστικό Ολυμπιακό. Τελευταία επίθεση, χάνει ο Σισκάουσκας     και ο Ακερ τρέχει προς το καλάθι μόνος του να σπάσει την έδρα και στο ΣΕΦ να κριθεί ο τίτλος. Οι θεατές                   τραβάνε τα μαλλιά τους όμως αυτός τρέχει ξοπίσω του. Παίρνει τα βήματα « Η ΤΑΠΑ ΑΠΟ ΤΟΝ            ΔΙΑΜΑΝΤΙΔΗ» , 20.000 ρυθμικά το όνομά του. Νίκη, τίτλος, τρεμπλ.
2009 Τρία συνεχόμενα τρίποντα κρίνουν τον τελικό κυπέλλου με τον Ολυμπιακό στο άδειο Ελληνικό. Βερολίνο, σαν αρχηγός φωνάζει τον Αλβέρτη να σηκώσουν μαζί την κούπα γιατί είναι ο Διαμαντίδης. 5οαστέρι.
2011 2 τρίποντα στα τελευταία δεύτερα με τη Μαλαγα μετά από μαεστρική καθοδήγηση Ζοτς δίνουν τη νίκη. Προημιτελικά με τη Μπαρτσελόνα σε μία αξέχαστη σειρά, καθοριστική συμβολή στο να μείνει η ομάδα κοντα στο σκορ και να σπάσει την εδρα. Μετά ΟΑΚΑ και γειά σας. Τελικός με Μακάμπι, πικ εν ρολ, κλεψιματα, 6ο αστέρι, ΜVP.
2012 Προημιτελικά με Μακάμπι σε μια σειρά ανατροπών όπου αλώνεται το ΟΑΚΑ αλλά στο 4ο game αλώνουμε το NOKIA ARENA. 5o ματς, κρίσιμες βολές με τον Δημήτρη στη γραμμή και γενικό σιωπητήριο. Μπαίνει, νίκη, πρόκριση στην Κωνσταντινούπολη.
2013 Μένει, μόνος αυτός με τον Τσαρτσαρή, στην πιο δύσκολη στιγμή για την ομάδα όπου φεύγουν Ζοτς, Ιτούδης και όλοι σχεδόν οι παίκτες. Είναι αυτός η λεπτή κόκκινη γραμμή που συνδέει και κρατά τον Παναθηναϊκό ψηλά. Προημιτελικά με Μπαρτσελόνα – 2o game. Τελευταία επίθεση « γιατί καθυστερεί, δοκιμάζει για τρεις ΝΑΙΙΙΙΙΙΙΙΙ ο Παναθηναϊκός μπροστά» – « DIA MA NTI DIS». Τελικοί πρωταθλήματος με μειονέκτημα έδρας και πανίσχυρο Ολυμπιακό back to back πρωταθλητή Ευρώπης. Show με Λάσμε και Γκιστ και σκούπα 3-0 στο ΣΕΦ.
2014 Ακόμη ένα πρωτάθλημα και κύπελλο με ανατροπές. Αποδυτήρια ΟΑΚΑ και ερώτηση δημοσιογράφου « και ένα τελευταίο, σε ό,τι αφορά εσένα… του χρόνου εδώ πάλι;». Και η απάντηση « του χρόνου εδώ, εδώ, που να πάω, εδώ είναι η οικογένειά μου».
2016. Μέσα στη Βασκονία, 2o game στα προημιτελικά. Τελευταία επίθεση. Τρίποντο ισοφάρισης που στέλνει το ματς στην παράταση. Μία έκλαμψη από το μαγικό παρελθόν. Αγγιξαμε το final four.
Επειδή κάπου εδώ το πρώτο μουσικό κομμάτι έχει τελειώσει, αν νιώθεις βάλε για το υπόλοιπο του άρθρου να παίζει το παρακάτω, για δεις το ρίγος να σε διαπερνά.
Η επιρροή του στο άθλημα μεγάλη. Σε μια εποχή που το μπάσκετ άλλαξε, συνέβαλε και αυτός σε αυτήν την αλλαγή. Ψηλοί  guard, διάβασμα παιχνιδιού, γρήγορο παιχνίδι, δημιουργία. Ο Διαμαντίδης τα είχε όλα. Τα μακριά του χέρια στη μπάλα το έκαναν πολύ καλό αμυντικό – πολλάκις βραβευμένο για αυτό, κλεψίματα, καταστροφή του αντίπαλου παιχνιδιού. Στο σουτ μετά από ώθηση των προπονητών του βελτιώθηκε – κυρίως στο 3ποντο μιας και από μέση απόσταση ποτέ δεν έπαιξε. Στο διάβασμα του παιχνιδιού ήταν μαέστρος. Διέκρινε τις αδυναμίες της αντίπαλης άμυνας και χτυπούσε εκεί. Προκαλούσε ανισσοροπία και το εκμεταλλευόταν.
Ήταν clutch παίκτης; Ο ορισμός. Όταν η μπάλα έκαιγε όλη η ομάδα έψαχνε αυτόν, αν δεν είχε ήδη αυτός αναλάβει το βάρος αυτής της ευθύνης. Το απέδειξε άλλωστε από το ‘’βάλτο αγόρι μου’’ μέχρι φέτος – τελευταία χρονιά με φαρμακερά σουτ.
Πόσα , μα πόσα βίντεο στο youtube δεν έχουν γίνει. Πόσο μα πόσα αφιερώματα έχουν γραφτεί και πόσα ακόμη θα γραφτούν στο μέλλον, όταν η απουσία του θα γίνει αισθητή. Πολλοί ήδη τον αναγνωρίζουν ως τον καλύτερο Έλληνα μπασκετμπολίστα, πάνω και από τον μεγάλο Νίκο Γκάλη. Και εγώ είμαι ένας από αυτούς όμως δεν έχει νόημα αυτή η κουβέντα καθώς οι δύο παίκτες παίξανε με διαφορά 20-25 ετών. Το σίγουρο είναι πως αν δεν υπήρχε Γκάλης δεν θα υπήρχε Διαμαντίδης, οπότε ας κλείσουμε αυτό το κεφάλαιο με κάτι συναινετικό.
Οι ατομικές και συλλογικές διακρίσης του Διαμαντίδη είναι ένα μοναδικό επίτευγμα. Εδώ παρουσιάζονται μόνο αυτές της Ευρωλίγκας.
diamantidis-records-1-770x550
Διαρκές standing ovation oλη τη χρονιά, Euroleague legend, βραβεύσεις σε κάθε πόλη, ελληνική ή μη, συλλεκτικά αντικείμενα, φανέλες, παπούτσια, κινητά. Σαν να ανακαλύψαμε έξαφνα μια τεράστια αξία που χάνεται και σταματά και θέλουμε να ξορκίσουμε το κακό.
Λίγες μέρες μετά τον φετινό τελικό της Euroleague, όπου έλαμψαν αστέρια, ομάδες, το προπονητικό δίδυμο των χρόνων της Αυτοκρατορίας του Παναθηναϊκού, οι θύμησες πλημμυρίζουν το νου και η σκέψη είναι μία. Είμαστε τυχεροί που το ζήσαμε, ας φανούμε τυχεροί να το ξαναζήσουμε.
Μέσα σε αυτήν την ξέφρενη πορεία του ελληνικού μπάσκετ, τα διαμάντια είναι παντοτινά. Ο Δημήτρης ΔΙαμαντίδης είναι ένα από αυτά.
Στον τελευταίο αγώνα του στο ΟΑΚΑ, λογικά στη σειρά των τελικών του πρωταθλήματος, δεν γνωρίζω τι θα γίνει. Οι μισοί θα κλαίνε και οι άλλοι μισοί θα αποθεώνουν τον πιο ολοκληρωμένο Έλληνα παίκτη, τον αρχηγό και σημαία του Παναθηναϊκού. Για αυτό σας λέω. Κάντε έξω από το ΟΑΚΑ ένα μπρούτζινο άγαλμα στο Μήτσο, σαν του Ροκυ του Μπαλμπόα στη Φιλαδέλφεια.
Δημήτρη Διαμαντίδη σε ευχαριστούμε από τα βάθη της καρδιάς μας.

Μια κραυγή των νέων - πότε θα ακουστεί; ( άρθρο μου στην εφημερίδα Καρφίτσα της 30/4/2016)


Συνεχίζουμε έβδομο χρόνο μνημονίων και ένατο χρόνο ύφεσης και από όσα πληροφορούμαστε έχουμε μπροστά μας άλλα τρία τουλάχιστο χρόνια στο ίδιο καθεστώς. Πολλά έγιναν αυτό το διάστημα, κάπως μαζεύτηκε η κατάσταση που είχε λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις αλλά σίγουρα δεν έγιναν όλα όσα έπρεπε, με τους ρυθμούς και την ένταση που έπρεπε. Αποφεύχθηκαν κυρίως οι μεταρρυθμίσεις και επιλέχθηκαν δημοσιονομικά μέτρα – περικοπές και αύξηση φορολογίας. Δεν αλλάξαμε αυτά που έπρεπε και πρέπει να αλλάξουμε με αποτέλεσμα να επιμηκυνθεί η κρίση, να βαθύνει και να θέσει εν αμφιβόλω τις προοπτικές εξόδου και ανάκαμψης. Παράλληλα το κοινωνικό κόστος είναι πολύ μεγάλο και έχει επιπτώσεις με πολλές πτυχές. Αυτά, λίγο πολύ, έχουν γραφεί και έχουν ειπωθεί από πολλούς εκτενώς. Μία διάσταση όμως αυτού του είδους της διαχείρισης της κρίσης που έχει κάπως υποεκτιμηθεί είναι η διαγενεακή. Θα περίμενε κανείς ένα κόμμα της Αριστεράς που στηρίχθηκε μαζικά από τη νεολαία να άλλαζε κάπως αυτό το δεδομένο και να προχωρούσε σε μια επαν-ιεράρχηση στόχων και αναδιανομή πόρων προς τη νέα γενιά. Όπου πόροι μπορεί να είναι ευκαιρίες, άρση εμποδίων, προνομιακή χρηματοδότηση, ποιοτικότερο εκπαιδευτικό σύστημα, στοχευμένες φοροαπαλλαγές και διάφοροι άλλοι τρόποι που δυνητικά οδηγούν τόσο στη μείωση της ανεργίας όσο όμως και στην αλλαγή παραγωγικού μοντέλου της χώρας και επανατοποθέτησης αυτής στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας.
Αντί όμως μιας τέτοιας διαχείρισης και τέτοιων επιλογών βλέπουμε την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ να αναπαράγει τις πιο γκρίζες πολιτικές της Μεταπολίτευσης υπέρ του ηλικιακού status quo. Βλέπουμε να κόπτεται για την προστασία των προστατευμένων και προνομιακά ενταγμένων στο διαμορφωθέν οικονομικό κοινωνικό πλέγμα. Βλέπουμε να φορτώνει τα βάρη του ασφαλιστικού στους νέους εργαζόμενους για να διασφαλίσει μία παράταση μη περικοπών στους baby boomers. Βλέπουμε να αυξάνει τη φορολογία για να διατηρήσει ανέπαφες ( και οριακά μεγεθυμένες ) αχρείαστες κρατικές δομές.
Δεν είναι αφελείς στην κυβέρνηση. Ξέρουν πως οι νέοι υποεκπροσωπούνται στο εκλογικό σώμα. Αριθμητικά είναι λιγότεροι. Πολιτικά είναι αδιάφοροι ή πολιτικοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια με έναν απολίτικο τρόπο – τον αντιμνημονιακό – με αποτέλεσμα να ταυτιστούν με την πρόταση ΣΥΡΙΖΑ ( και δευτερευόντως της Χρυσής Αυγής). Ξέρουν ότι οι baby boomers και οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι επαρκείς δεξαμενές για να διατηρήσουν το κόμμα ως κόμμα εξουσίας. Όσο οι νέοι της χώρας δεν μπορούν να δουν ξεκάθαρα ποιες πολιτικές και ποιες επιλογές είναι αυτές που τους ευνοούν και αποκαθιστούν στοιχειωδώς ένα περίγραμμα διαγενεακής αλληλεγγύης, θα στηρίζουν πολιτικές δυνάμεις που τοποθετούνται υπέρ του status quo. Όσο οι νέοι υπερασπίζονται τις συντάξεις, τις απολαβές, τις προνομιακές ρυθμίσεις των γονιών τους, τόσο σκάβουν το λάκκο τους. Είναι μια εύκολη διαδικασία η διαδικασία απεγκλωβισμού; Μπορούνε εύκολα και γρήγορα να ξεδιαλύνουν την κατάσταση και να βρούνε την άκρη του μίτου; Η απάντηση είναι αρνητική για πολλούς λόγους.
  • Primum vivere, deinde philosophari (πρώτα να ζει κανείς και μετά να φιλοσοφεί) και με 50% ανεργία των νέων προτεραιότητα είναι αναμφίβολα η εύρεση εργασίας και μετά η όποια πολιτική δράση, πόσο μάλλον σήμερα που καλείται κανείς να κατανοήσει μηχανισμούς και διεργασίες που δεν είναι απλές και ευκολονόητες.
  • Brain drain με πολλούς νέους να αναζητούν λύση του βιοποριστικού τους ζητήματος στο εξωτερικό.  Επιστήμονες αλλά και εργατικό δυναμικό κατά χιλιάδες έχουν μεταναστεύσει. Αποδυναμώνονται έτσι οι νεότερες ηλικιακές ομάδας
  • Πολιτική και πολιτισμική κυριαρχία των baby boomers που αποτυπώνεται τόσο στα ενημερωτικά προγράμματα της τηλεόρασης όσο και στο κοινοβούλιο, στα συνδικάτα, στις εταιρείες, στα πάσης φύσεως κέντρα λήψης αποφάσεων.
  • Αντιμνημονιακό αφήγημα που αντί να ξεδιαλύνει την κατάσταση την περιέπλεξε, συσκότισε, προέταξε απλοϊκές ανεφάρμοστες λύσεις και εν τέλει ευνόησε τους ήδη κυρίαρχους αν και επαγγελόταν ριζοσπαστικές αλλαγές. Κατέληξε στρατηγική επανεπιβεβαίωσης του status quo.
Αποτέλεσμα των ανωτέρω μια κραυγή αγωνίας των νέων υπόκωφη, μια αντίδραση αόρατη. Μια ζωή σε νοικιασμένα σπίτια των 35τμ, με μισθούς των 400 ευρώ, χωρίς προοπτικές, με ελάχιστες προσδοκίες, λίγες ευκαιρίες, εξάρτηση από το οικογενειακό περιβάλλον ( μεγάλη στρέβλωση), κυνισμός, απογοήτευση αποπολιτικοποίση. Αν δεν ξυπνήσει η νέα γενιά να διεκδικήσει τα σωστά τότε είναι χαμένη από χέρι. Και πρέπει να τα διεκδικήσει και από τους γονείς της.

Η διακυβέρνηση ως παιχνίδι ( άρθρο μου στην εφημερίδα Καρφίτσα της 30/4/2016)


Δεν είναι λίγες οι φορές που δίνεται η εικόνα πως η ελληνική κυβέρνηση, δηλαδή τα κόμματα που την συναπαρτίζουν, αντιμετωπίζουν το ζήτημα της διακυβέρνησης ως ένα παιχνίδι. Κινούνται, ενεργούν, σχεδιάζουν με τρόπο που δεν αρμόζει, δεν απαντά στις προκλήσεις και δεν παράγει κανένα σημαντικό θετικό αποτέλεσμα. Αν και αυτοπροτάθηκαν ως το νέο που ήρθε για να σαρώσει το παλιό (πολιτικό κατεστημένο), συγκεντρώνουν σε πολύ μεγάλη πυκνότητα όλες της παθογένειες της Μεταπολίτευσης χωρίς όμως να υπάρχουν αναλογικά ούτε οι υλικές προϋποθέσεις, ούτε τα πάθη, ούτε η πολιτική κινητοποίηση εκείνης της εποχής. Οπότε αυτό που απομένει είναι μια καρικατούρα πολιτικών και κομματικών χάπενιγκς αποκομμένη από την πραγματικότητα.
Διακρίνονται από μια ανεμελιά παραγνωρίζοντας ότι κάθε αστοχία τους κοστίζει στον πολίτη μερικές δεκάδες ευρώ. Σπαταλούν, αγνοώντας πως οι δυσεύρετοι πόροι θα μπορούσαν να ανακουφίσουν πληττόμενους. Ενεργούν σαν να βρισκόμαστε σε μια περίοδο κανονικότητας τη στιγμή που όλοι έχουν φτάσει στο οικονομικό απροχώρητο. Αποτυγχάνουν ελαφρά τη καρδία και οι αποτυχίες τους καλύπτονται με αύξηση της φορολογίας. Δεν περνά από το μυαλό τους να περικόψουν δαπάνες, να συμμαζέψουν, να νοικοκυρέψουν διότι στόχος τους δεν είναι μικρά πλεονάσματα και ανακατεύθυνση πόρων αλλά εγκαθίδρυση κομματικού κράτους μέσω πελατειών, όπως τον παλιό καλό καιρό. Δεν αντιλαμβάνονται όμως την κομβική διαφορά με το παρελθόν που ήθελε κάθε διεκδίκηση, κάθε πελατειακή σχέση, κάθε εκδούλευση να ικανοποιείται μέσω δανεισμού και επί της ουσίας να μην επιβαρύνει άμεσα το κοινωνικό σύνολο παρά μόνον ως έλλειμμα. Δεν αντιλαμβάνονται πως τώρα είναι αλλιώς. Κάθε ευρώ που δαπανούν για να ικανοποιήσουν και να απολαύσουν τις χαρές και τα προνόμια της διακυβέρνησης το παίρνουν από το πορτοφόλι του εργαζόμενου, από το επίδομα του άνεργου, από τα φάρμακα των καρκινοπαθών, από τα οικογενειακά επιδόματα.
Για να μπούμε όμως στην ψυχοσύνθεση των κυβερνώντων, αντιλαμβάνονται την πολιτική και ιδιαίτερα την διακυβέρνηση ως παιχνίδι. Η εξουσία ως απόλαυση, ως τρόπος ικανοποίησης. Όταν μια κυβερνητική κρίση μεταξύ των εταίρων – Καμμένος και Μουζάλας – αποφεύγεται και ο πρώτος λαμβάνει ως δωράκι ένα υπερατλαντικό ταξίδι με το πρωθυπουργικό αεροσκάφος, όταν ο ίδιος ντύνεται με ποικίλες στολές και δαπανά χιλιάδες ευρώ για να μπει σε μαχητικά, σε ελικόπτερα κλπ τι πρέπει να συμπεράνουμε; Αλλά και εκτός αυτών, ποιος δεν απόρησε με τη φράση του πρωθυπουργού πως το προσφυγικό είναι ένα καθολικό πρόβλημα και για τον λόγο αυτό μας επισκέφτηκε ο καθολικός προκαθήμενος. Αίσθηση του χιούμορ  επιθεώρηση της προηγούμενης 20ετίας. Το συμπέρασμα που προκύπτει από σειρά παραδειγμάτων είναι πως δεν υπάρχει καμία συναίσθηση στους κυβερνητικούς κύκλους. Άγνοια, ελαφρότητα, αμεριμνησιά, υποεκτίμηση επιπτώσεων. Αυτά τα χαρακτηριστικά βέβαια είναι παρακολούθημα ενός κεντρικού προβλήματος της παρούσας κυβέρνησης που δεν είναι άλλο από την παντελή έλλειψη στρατηγικής, την παντελή απουσία σχεδίου και την αντικατάσταση αυτών από τακτικισμούς, επικοινωνιακές κινήσεις. Με αυτόν τον τρόπο χάθηκε το πρώτο επτάμηνο του 2015 με τραγικές συνέπειες για την οικονομία και τους πολίτες, το ίδιο επαναλαμβάνεται και τώρα το 2016. 
Μεταξύ αστεϊσμών, γελώτων, ευφυολογημάτων, επικοινωνιακών τρικ, συνεπικουρούμενοι από μεγάλη μερίδα των ΜΜΕ σπρώχνουν τον χρόνο, απολαμβάνουν μισθούς, προνόμια – δουλίτσα να γίνεται- και η χώρα ακυβέρνητη επί της ουσίας να διασώζει τα προσχήματα μόνο επειδή πριν από χρόνια εντάχθηκε σε δομές και οργανισμούς που της διασφαλίζουν ορισμένες σταθερές.