Δευτέρα 27 Απριλίου 2015

Το στρατηγικό αδιέξοδο του ΣΥΡΙΖΑ, οι εκλογές και τα νοήματα (άρθρο γνώμης για την εφημερίδα Θεσσαλονίκη της 27/4/2015)


Ο τίτλος του παρόντος θα μπορούσε να είναι «το στρατηγικό αδιέξοδο της ελληνικής κυβέρνησης» αλλά σε αυτήν συμμετέχει και το κόμμα των ΑΝΕΛ το οποίο δεν πλήττεται από τις αστοχίες αυτής καθώς οι προσδοκίες από αυτό είναι ούτως ή άλλως χαμηλές και συγκεκριμένης ποιότητας. Για πόσο ακόμη θα καθίσταται εφικτός όμως αυτός ο διαχωρισμός των κομμάτων της συγκυβέρνησης δεν είναι γνωστό καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη μια όσμωση των δύο χώρων. Ολοένα και περισσότερο εκλείπουν εκείνα τα στοιχεία που τους διέκριναν.

Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται ενώπιον ενός τραγικού στρατηγικού αδιεξόδου που εν πολλοίς έχει τις ρίζες του στο διάστημα από την ανάδειξή του σε αξιωματική αντιπολίτευση περίπου πριν από τρία χρόνια. Τότε, την επομένη των δεύτερων εθνικών εκλογών, σε αυτή τη στήλη γράφαμε για τον ΣΥΡΙΖΑ πως « … με την πολιτική του συνεχίζει να ενεργεί προεκλογικά. Είναι με όλους. Είναι με τους πολλούς έναντι των (τάχα) λίγων. Είναι με τους αδικημένους(;) έναντι των ευνοημένων. Είναι και με το κράτος αλλά και με τη νέα γενιά που καλείται να εργαστεί και να αμειφθεί με λίγα, για τα δεδομένα του ελληνικού βιοτικού επιπέδου, χρήματα. Είναι με την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά εξετάζει και άλλα σενάρια. Γενικά εμφανίζει μια πολυσυλλεκτικότητα που όμως δεν συνάδει με τα δεδομένα της στιγμής. Το πεπερασμένο των οικονομικών δυνατοτήτων του κράτους, η απίσχναση δηλαδή της ενσωματωτικής των αιτημάτων ικανότητάς του πρέπει κάποια στιγμή να μετουσιωθεί και σε μία πεπερασμένη πολιτική εκπροσώπηση και σε συγκεκριμένο σχέδιο. Δεν μπορεί εν ολίγοις να είναι με όλους και με όλα τα αιτήματα. Δεν είναι ρεαλιστικό σε συνθήκες σπάνης ».

Σήμερα τρεις μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας και παρά την παρελκυστική του τακτική  καλείται σε κάποιο ορισμένο χρονικό σημείο να λάβει μία απόφαση. Καλείται να αποφασίσει, σε πρώτη φάση, τουλάχιστον για το μείζον. Εάν δηλαδή θα προκρίνει τη συνεργασία με τους εταίρους ή τη ρήξη με αυτούς. Το στρατηγικό του αδιέξοδο όμως έγκειται στο γεγονός πως οποιαδήποτε και αν είναι η επιλογή της ηγεσίας του, υπάρχουν ισχυρές αντίρροπες δυνάμεις. Εάν προχωρήσει σε μία συμφωνία με τους εταίρους αυτή κατά πάσα πιθανότητα θα εμπεριέχει σημεία και δεσμεύσεις που το κομματικό και κοινοβουλευτικό σώμα του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα μπορεί να υπερψηφίσει. Το κόστος του αντιμνημονιακού μαξιμαλισμού είναι πληρωτέο άμα τη εμφανίσει οποιασδήποτε συμφωνίας που εμπεριέχει περιοριστικά μέτρα ή ριζικές μεταρρυθμίσεις. Εάν επιλεγεί μια στρατηγική της ρήξης τότε η ίδια η πραγματικότητα που θα διαμορφωθεί στη χώρα θα σαρώσει οποιαδήποτε πολιτική και κομματική επιρροή. 

Αυτή ακριβώς είναι η πραγματικότητα που οδηγεί σε επίμονες διαρροές για νέα προσφυγή σε εκλογές ή σε δημοψήφισμα. Η προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία φαντάζει λυτρωτική διέξοδος στο διαφαινόμενο αδιέξοδο. Όμως ακόμη και σε αυτό το σενάριο ο ΣΥΡΙΖΑ θα κληθεί να λάβει θέση. Σε πιθανές νέες εκλογές θα ζητήσει μία νέα εντολή για να πράξει, να υλοποιήσει μία επιλογή. Σε πιθανό δημοψήφισμα οφείλει να επιλέξει είτε το ΝΑΙ είτε το ΟΧΙ στο ευρώ. Δημιουργικές ασάφειες δεν χωρούν. Άρα φτάνουμε πάλι στο σημείο εκκίνησης έχοντας διανύσει τρία χρόνια αξιωματικής αντιπολίτευσης, τρεις μήνες κυβερνητικής θητείας, απόσυρση δισεκατομμυρίων ευρώ εκτός τραπεζικού συστήματος, εκτίναξη των επιτοκίων των ελληνικών ομολόγων, υστέρηση των φορολογικών εσόδων, εκτροχιασμό του προϋπολογισμού του τρέχοντος έτους και απώλεια της όποιας αξιοπιστίας της χώρας.

Τέλος μια βασική προβληματική της ελληνικής κρίσης αλλά και της συριζαϊκής διαχείρισης είναι η αλλοίωση των νοημάτων των λέξεων. Για παράδειγμα αναζητείται ένας «έντιμος συμβιβασμός» που όμως ποτέ δεν περιγράφεται, δεν σαρκώνεται. Γίνεται λόγος για «μεταρρυθμίσεις» που όμως κανείς πλην των Ελλήνων κυβερνητικών δεν τις αναγνωρίζει ως τέτοιες. «Δημιουργική ασάφεια» που είναι μόνο ασάφεια χωρίς τίποτε το δημιουργικό. «Αξιοκρατία» με διορισμούς κομματικών και «πρώτη φορά αριστερά» με συνονθύλευμα εθνολαϊκισμού, ανεπάρκειας και κουτσαβακισμού.