Τρίτη 31 Αυγούστου 2010

Μεγάλη εικόνα

China hangzhou bay bridge
Ο δημόσιος λόγος τον τελευταίο καιρό είναι αποσπασματικός. Αντανακλά τον κατακερματισμό της κοινωνίας και βασίζεται στη συντεχνιακή οργάνωση των συμφερόντων. Το μνημόνιο της ελληνικής κυβέρνησης με την τρόικα είναι πλέον ο άξονας όλων των συζητήσεων, των αναλύσεων και των αντιπαραθέσεων. Αντιμετωπίζεται από τους Έλληνες σαν να είναι το δάσος και όχι το δέντρο. Απουσιάζει μία μεγάλη αφήγηση, μια εξήγηση, ένα σχέδιο. Όλα περιστρέφονται γύρω από την μετάφραση του κειμένου, την απόδοσή του στα ελληνικά, την ερμηνεία των διατάξεων, την εφαρμογή τους από τους υπουργούς και άλλα τέτοια θλιβερά και μίζερα.
Την ίδια στιγμή παγκόσμιες ανακατατάξεις λαμβάνουν χώρα. Το εργοστάσιο του κόσμου, η Κίνα των θηριωδών ρυθμών ανάπτυξης αντιμετωπίζει τις πρώτες δειλές απεργίες των εργαζομένων της, τη στιγμή που φαίνεται έτοιμη να εισβάλει στη Δύση οικονομικά και παραγωγικά. Η Δύση αναδιπλώνεται αντιλαμβανόμενη πως δεν γίνεται να κυριαρχήσει με όρους νεοσυντηριτικούς, βασιζόμενη στην ωμή στρατιωτική ισχύ. Χώρες αναπτυσσόμενες διεκδικούν νέους ρόλους, περιφερειακούς, παγκόσμιους, εκμεταλλευόμενες τα όποια προτερήματά τους. Η Δύση γερνάει, η Ανατολή γεννάει, ο πληθυσμός αυξάνεται και το περιβάλλον επιβαρύνεται.
Ίσως βρισκόμαστε μπροστά στην ανάδυση ενός πολυπολικού κόσμου, με χαρακτηριστικά που διαφέρουν από αυτά που ζήσαμε εδώ και τρεις γενιές. Πως σχετίζονται αυτά με την Ελλάδα και το μνημόνιο που υπεγράφη; Παίζουν κάποιο ρόλο στην καθημερινότητά μας; Εκ πρώτης όψεως όχι. Εάν θέλουμε να παραμείνουμε απαθείς, άβουλοι, επικυριαρχούμενοι δεν πρέπει να μας απασχολούν. Εάν όμως δεν βλέπουμε το μέλλον μας ως τελευταίοι τροχοί της αμάξης, ως κράτος παρίας της Δύσης, ως μονίμως πένητες, οφείλουμε να εξετάσουμε όλα τα παραπάνω. Η γεωγραφική θέση μας, επιτρέπει την ανάληψη πρωτοβουλιών. Το κάναμε στο παρελθόν- μπορούμε και τώρα. Η καταστατική μας θέση στη Δύση δεν κινδυνεύει εάν αδράξουμε τις ευκαιρίες. Αντιθέτως ενισχύεται. Πέραν της ευρωπαϊκής ταυτότητας έχουμε την βαλκανική, την μεσογειακή. Είμαστε κληρονόμοι του αρχαίου κλασσικού πολιτισμού, που μπορεί στα πλαίσια της προτεσταντικής ηθικής να μην σημαίνει τίποτα, όμως εκτιμάται περισσότερο από δυνάμεις με ανάλογο παρελθόν.
Αν καταφέρουμε να δούμε την μεγάλη εικόνα, θα διαπιστώσουμε πως δεν έχουμε ξοφλήσει. Μπορούμε με προϋποθέσεις. Βασική προϋπόθεση να μην μονοδρομούμε την σκέψη μας. Το ίδιο και η κυβέρνηση. Οφείλει στους Έλληνες να επεξεργαστεί και να παρουσιάσει ένα διαφορετικό σχέδιο. Να δώσει ένα στίγμα, να δείξει ότι μπορεί, ότι γνωρίζει, ότι έχει παγκόσμιο βλέμμα, ότι βλέπει την μεγάλη εικόνα.
Η φτώχεια, όσο και αν επενδυθεί με ηθικολογικές προσεγγίσεις, δεν θα επιφέρει τον εξαγνισμό των παλιών ανομημάτων, ούτε αποτελεί σχέδιο για τον τόπο. Ενισχύει την απαξίωση, την απογοήτευση, την αποσάθρωση. Αντίθετα μια προσέγγιση στοιχειωδώς οραματική θα έδινε μία διέξοδο. Θα συνέδεε την τοπική δυσπραγία με τις παγκόσμιες εξελίξεις, θα κινητοποιούσε μερίδα του κόσμου, θα επανενεργοποιούσε τις δημιουργικές δυνάμεις της χώρας. Θα δημιουργούσε την αίσθηση πως μπορούμε, θέλουμε και γνωρίζουμε. Θα είχε σύμμαχο τον κόσμο της εργασίας.
Τα χρονικά αλλά κυρίως τα κοινωνικά περιθώρια έχουν στενέψει. Το φθινόπωρο αναμένονται εξελίξεις. Προς ποια κατεύθυνση παραμένει ζητούμενο. Ας ελπίσουμε πως όλοι θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Διαφορετικά θα μιλάμε για τέλος εποχής, με ανυπολόγιστο κόστος και ανοιχτά πολλά ενδεχόμενα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου