Δευτέρα 17 Σεπτεμβρίου 2012

Το μεγάλο βήμα ( άρθρο μου για την Θεσσαλονίκη της 17/09/2012)


Η περίοδος μέχρι το τέλος αυτού του έτους είναι κρίσιμη. Θα λάβουν χώρα πολλά γεγονότα, θα παρθούν πολλές κρίσιμες αποφάσεις και πιθανά να διευθετηθούν πολλές κρίσιμες για εμάς εκκρεμότητες. Ενδεικτικά αναφέρω η έκθεση της τρόικα, η επόμενη δόση, η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, η εξόφληση των χρεών του Δημοσίου, οι αμερικανικές εκλογές και οι ευρωπαϊκές σύνοδοι κορυφής που θα αποφασίσουν  για επιμήκυνση, κούρεμα του επίσημου τομέα και επικαιροποίηση του ελληνικού προγράμματος.

Από την παράθεση και μόνο των δεδομένων αυτών αντιλαμβάνεται κανείς την κρισιμότητα της περιόδου. Από την άλλη πλευρά υπάρχει το εσωτερικό μέτωπο. Το κοινωνικό ζήτημα , η άνοδος της Χρυσής Αυγής και ο κίνδυνος του εκφασισμού της κοινωνίας, η ανεργία, η προσπάθειες μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης, οι αναγκαίες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σε πλείστους όσους τομείς. Δύο πεδία, εσωτερικό και εξωτερικό, στα οποία απαιτείται εγρήγορση, επάρκεια χειρισμών και αποτελεσματικότητα από πλευράς κυβέρνησης.

Αυτό που έχει πετύχει η χώρα δεν είναι ευκαταφρόνητο. Πλήρωσε βέβαια ένα τεράστιο κοινωνικό κόστος αλλά αυτές οι προσπάθειες δεν πήγαν εντελώς χαμένες. Η δημοσιονομική προσαρμογή που επιτεύχθηκε κάθε άλλο παρά αμελητέα είναι. Βρισκόμαστε πολύ κοντά στον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος και διαφαίνεται μια κάποια βελτίωση του κλίματος υπέρ ημών.

Απαιτείται ένα μεγάλο βήμα που θα σταθεροποιήσει τη χώρα, θα απομακρύνει ουσιαστικά τον κίνδυνο εξόδου από τον Ευρώ και αυτόν της χρεωκοπίας και θα σκιαγραφήσει την προσπάθεια ανασυγκρότησης και ανόρθωσης της χώρας. Ένα βήμα που θα καταστήσει σαφές προς όλους ότι η Ελλάδα θα τα καταφέρει.

Αν η χώρα καταφέρει και ξεπεράσει τον τωρινό σκόπελο, πιθανά να είναι και ο τελευταίος. Μετά ο δρόμος δεν θα είναι στρωμένος με ροδοπέταλα αλλά η διαφοροποίηση από την πρόσφατη τριετία θα είναι ποιοτικά σημαντική. Έχοντας απομακρυνθεί από τον κίνδυνο κατάρρευσης, με ένα βιώσιμο πλέον δημόσιο χρέος οι ξένες επενδύσεις δεν θα φαντάζουν ανέκδοτο. Αν συνυπολογίσουμε πως προχωρά η μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης – ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα της νεοελληνικής πολιτείας – έχουμε λόγους να αισιοδοξούμε. Μία φιλόδοξη προσπάθεια ελέγχου της φοροδιαφυγής σε συνδυασμό με τον απαραίτητο εξορθολογισμό των συστημάτων προμηθειών ίσως ενεργοποιήσει την λεγόμενη «ρήτρα ισοδυνάμων» με αποτέλεσμα κάποια από τα όντως επαχθή δημοσιονομικά μέτρα να αναιρεθούν. Αυτά βέβαια αρκεί να μην διαρραγεί οριστικά ο κοινωνικός ιστός, να υπάρξει δημοκρατικός φραγμός στην άνοδο της ακροδεξιάς και να υπάρξει πράγματι βελτίωση της καθημερινότητας.

Λύσεις υπάρχουν για όλα τα θέματα. Χαρακτηριστικά αναφέρω ένα για να αναλογιστούμε πιθανές αναλογίες . Στο Μνημόνιο 2 υπάρχει πρόβλεψη για αύξηση των τιμών των εισιτηρίων στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Τα δεδομένα έχουν ως εξής. Αν μειωνόταν σημαντικά η λαθρεπιβίβαση, η χωρίς εισιτήριο χρήση των μέσων , η αύξηση της τιμής δεν θα χρειαζόταν. Αύξηση που και θα επιβάρυνε τους επιβάτες αλλά και θα αποδεικνύονταν ατελέσφορη καθώς δεν θα αύξανε τα έσοδα διότι θα μειώνονταν η επιβατική κίνηση και θα ενισχύονταν λογικές «δεν πληρώνω». Μία όμως οργανωμένη αντιμετώπιση του ζητήματος μπορεί να καταλήξει σε λογικές επιλογές. Είτε με αύξηση των ελέγχων, είτε με εκπτωτικές προσφορές, με τοποθέτηση μπαρών όπου αυτό είναι εφικτό. Το συμπέρασμα είναι πως όταν επιλέγουμε να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα συντεταγμένα, οργανωμένα, με βάση τη λογική και τη νομιμότητα, το κόστος είναι πάντοτε μικρότερο. Αναλογίες μπορούμε να σκεφτούμε για πολλές ακόμη περιπτώσεις. Αναλογίες με το ίδιο συμπέρασμα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου