Κυριακή 23 Δεκεμβρίου 2012

O ΣΥΡΙΖΑ και το παράδειγμα της λατινικής Αμερικής (1)


Με την ευκαιρία του ταξιδιού του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη Λατινική Αμερική, μπορούμε να σκιαγραφήσουμε την πολιτική ΣΥΡΙΖΑ. Για την ελληνική κοινή γνώμη η ΕΕ έχει χρωματιστεί με αρνητικές εξελίξεις. Έχει ταυτιστεί με το μνημόνιο, την λιτότητα και την απότομη πτώση του βιοτικού επιπέδου. Δεν εξετάζουμε το αληθές και το ορθόν αυτής προδιάθεσης – αποδεχόμαστε πως για πολλούς Έλληνες το εγχείρημα που ονομάζεται ΕΕ δεν είναι το πλέον ελκυστικό.

Επιπροσθέτως, η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία δεν φαίνεται να επωφελείται προς ώρας μέσω της προώθησης μιας εναλλακτικής διαχείρισης της οικονομικής κρίσης σε επίπεδο ευρωζώνης. Αντίθετα φαίνεται να συνεχίζει το παιχνίδι των συμβιβασμών με τις υπόλοιπες πολιτικές οικογένειες ˙ παιχνίδι – διαδικασία ετών με την οποία σχηματοποιείται η ΕΕ και προχωράει μέσω αέναων διαβουλεύσεων και συμβιβασμών.

Αποτέλεσμα των ανωτέρω, οι δύο βασικές σταθερές μιας εναλλακτικής πρότασης εξουσίας, δηλαδή ευρωπαϊκό πλαίσιο και ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, δεν αποτελούν επιλογή για τον ΣΥΡΙΖΑ καθώς και δεν έχουν δυναμική αλλά ούτε και αποδοχή από την ελληνική κοινωνία.

Μια πρόταση εξουσίας χρειάζεται διεθνή ερείσματα. Έχει ανάγκη τόσο των επαφών αλλά κυρίως έχει ανάγκη ενός παραδείγματος. Μέσω αυτού επιχειρείται να προσδοθεί αξιοπιστία και ρεαλισμός σε αυτή καθ’ αυτή την πρόταση. Μια πρόταση εξουσίας έχει ανάγκη από συμμάχους στο εξωτερικό που θα αποδεικνύουν πως υπάρχει άλλος δρόμος, διαφορετικός ˙ πως υπάρχει εναλλακτική και μάλιστα εφαρμόζεται ήδη σε κάποιο άλλο σημείο του πλανήτη.

Έχοντας απορρίψει, όχι στο σύνολό του, το ευρωπαϊκό πλαίσιο και την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία οι επιλογές που απομένουν είναι λίγες. Επιλογές που να γίνονται αντιληπτές ως προοδευτικές από την ελληνική κοινωνία, ασχέτως λεπτομερειών. Οι Η.Π.Α του Ομπάμα και η λατινική Αμερική.

Εύκολα κατανοεί κανείς πως η επιλογή συμμάχων και διεθνούς ερείσματος οδηγεί προς τη νότια και όχι προς τη βόρεια Αμερική. Ας δούμε όμως επί της ουσίας μερικές λεπτομέρειες. Οι χώρες τις λατινικής Αμερικής που συχνά πυκνά γίνονται παράδειγμα στα χείλη στελεχών, μελών αλλά και οπαδών του ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ είναι κυρίως τρεις. Η Βραζιλία, η Αργεντινή και η Βενεζουέλα.

Ένα πρώτο σχόλιο είναι πως πρόκειται για διαφορετικές περιπτώσεις παρά την γεωγραφική εγγύτητα, παρά την θεώρησή τους ως ενιαίο παράδειγμα από την εγχώρια αντίληψη. Η Βενεζουέλα του κρατισμού και των πετρελαίων, η Αργεντινή της άτακτης χρεοκοπίας και της αντίθεσης με τις επιταγές του ΔΝΤ, με την μεγάλη παραγωγική βάση και η Βραζιλία του αριστερού μεταρρυθμισμού και των φιλελεύθερων αναπτυξιακών προσεγγίσεων, είναι τρεις διαφορετικές περιπτώσεις. Για παράδειγμα η μεν Αργεντινή χρεοκόπησε άτακτα και συγκρούστηκε με το ΔΝΤ, η δε Βραζιλία του Λούλα επέκτεινε για επιπλέον χρόνια το πρόγραμμα και αποπλήρωσε το χρέος δύο χρόνια νωρίτερα έχοντας πρωτογενή πλεονάσματα. Η Αργεντινή ακόμη και σήμερα δεν έχει επιστρέψει στις αγορές, η Βραζιλία θεωρείται ανερχόμενη δύναμη ενώ η Βενεζουέλα κινείται αιρετικά στη διεθνή σκακιέρα.

Στα καθ΄ ημάς τώρα, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης προσπαθεί να ισορροπήσει πάνω σε πολλές προσδοκίες αλλά και πολλές απαιτήσεις. Από την μία έχει αποδεχτεί ασμένως την κληρονομιά του ελληνικού κρατισμού με φόντο την πασοκική διακυβέρνηση της δεκαετίας του 1980, από την άλλη το κόμμα έχει αριστερή ψυχή – πέραν των συνιστωσών και τέλος είναι οι δημοσιονομικές συνθήκες αλλά και το ευρωπαϊκό πλαίσιο τόσο αυστηρό και με αλληλεπιδράσεις, που είναι δύσκολη μια ριζική ανατροπή. Ακόμη ακόμη και η δυνατότητα ελιγμών ελέγχεται και πάντως κρίνεται εφικτή μόνο στο έδαφος πρωτογενών πλεονασμάτων άρα και αναγκαίων επιμέρους εκσυγχρονισμών.

Η γλώσσα επικοινωνίας του ΣΥΡΙΖΑ με την ελληνική κοινωνία δεν καλύπτει προς ώρας αυτήν την ανάγκη εκλεπτυσμένων μετατοπίσεων, αποχρώσεων και ανοικτών οριζόντων. Η μεταπολιτευτική συγκρουσιακή κουλτούρα και η ριζοσπαστικοποίηση μεγάλου μέρους της κοινωνίας ( καθώς και η ύπαρξη της Χ.Α – κόμμα αντισυστημικό) αναγκάζουν τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ να διατηρεί έναν πολεμικό λόγο καθώς οποιαδήποτε προσπάθεια ανοιχτής συστημικής στροφής προεκλογικά θα τον εξέθετε ανεπανόρθωτα. Τα σημάδια αυτής της μετατόπισης που επιχειρεί ή θα επιχειρήσει φαίνονται μόνο σε κάποιες φωτογραφίες, σχεδόν ανεπίσημες, που φανερώνουν μειδιάματα και καλό γενικά κλίμα με ξένους παράγοντες, πρέσβεις ή επιχειρηματίες. Η πολιτική ανάγκη τον οδηγεί να εμφανίζεται με άλλο πρόσωπο στις γειτονιές της Β΄Αθηνών και με άλλο σε ομιλίες ή συζητήσεις με παράγοντες του εξωτερικού.

Η συνταγή « μόνο ένας λαϊκός ηγέτης μπορεί να κάνει μεταρρυθμίσεις» εκτελείται μπροστά μας αλλά δυστυχώς για πολλούς από τους υποστηρικτές του κυρίως στη Β΄Αθηνών, εκτελείται πίσω τους – εν αγνοία τους. Το σκεπτικό σοφό και σαφές. Συνέχιση του προγράμματος από την κυβέρνηση συνεργασίας – μεταρρυθμίσεις -πρωτογενές πλεόνασμα – ικανός χρόνος για μετατοπίσεις ανεπαίσθητες – εκλογές – πιθανή νίκη.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου