Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2011

Ο θησαυρός του ελάχιστου- μαγειρική/ ιστορία/πολιτική

Σε αρκετές συζητήσεις με τον φίλο μου Σάμι Γαράιμπε γύρω από την κρίση, καταλήγουμε πάντα πως το πολιτιστικό στοιχείο παίζει σίγουρα έναν κάποιο ρόλο. Το πολιτιστικό στοιχείο έτσι όπως αυτό διαμορφώθηκε στους αιώνες και έτσι όπως αυτό εκλαμβάνεται και επιδρά σήμερα. 

Είναι αυτός ο πολλάκις περιγραφόμενος δυισμός που διαπερνά την ψυχή του νεοέλληνα. Δυισμός που άλλοτε μας κρατά πίσω από τις εξελίξεις αλλά παρόλα αυτά πιστεύουμε πως μπορεί να μετατραπεί σε συγκριτικό πλεονέκτημα.

Μόλις πριν από λίγα λεπτά και σε συνέχεια αυτών των συζητήσεων, ο φίλος μου μου απέστειλε ( μου postαρισε στο facebook για την ακρίβεια) το ακόλουθο κείμενο. Το βρήκα εξαιρετικό και αποφάσισα να το μοιραστώ μαζί σας μέσω του blog.

Από το site www.gastronomos.gr - συντάκτης ο Σωκράτης Ν. Τσιχλιάς

Μήπως είναι μια ευκαιρία, η βαθιά κρίση στην οποία ρίξαμε την πατρίδα, να μας γυρίσει πίσω στους θησαυρούς του γαστρονομικού μας πολιτισμού;
Με τέσσερα - πέντε κρεμμύδια ξερά, λίγο αλεύρι, νεράκι, ένα μάτσο άνηθο, ξινοτύρι και λίγο λάδι μπορεί κανείς να παρασκευάσει γρήγορα και εύκολα ένα από τα διασημότερα εδέσματα-πρεσβευτές της ελληνικής κουζίνας: μια κυκλαδίτικη κρεμμυδόπιτα. Φθηνό, πάμφθηνο έδεσμα, εξαιρετικής γεύσης, σηκώνει άπειρες παραλλαγές - παρεκτροπές από την κλασική συνταγή: χωρίς φύλλο, με λίγο κοσκινισμένο αλευράκι στον πάτο του ταψιού και στην επιφάνεια της γέμισης, σε τάρτα, εάν το γεύμα είναι επίσημο, με ενισχυμένα μυριστικά πλάι στον άνηθο, μυρώνια ή καυκαλήθρες και λίγο μάραθο, αν σας αρέσει, ενώ πολλοί προσθέτουν στην ξινομυζήθρα κοπανιστή, για εντονότερες γεύσεις, ή την αραιώνουν με κατίκι, τσαλαφούτι ή άλλα αλοιφώδη της ελληνικής γαλακτοκομίας. Στέκεται άνετα η ευλογημένη κρεμμυδόπιτα στο πρωινό, στο κολατσιό, στο πλούσιο ή στο φτωχικό τραπέζι. Παντού ξετρελαίνει τους ουρανίσκους, με τη γλυκιά αψάδα του μαραμένου κρεμμυδιού να κοντράρει την οξύτητα της ξινομυζήθρας, ενώ ο άνηθος με το βαθύ, σχεδόν πηχτό, γλυκό του άρωμα σκαρφαλώνει τη γεύση εκεί που δοξάζεται η μεσογειακή κουζίνα: στην ποικιλία των αρωμάτων της γης, στον αντίποδα της λιπαρής μονοτονίας που κυριαρχεί σε πολλές κουζίνες της βόρειας Ευρώπης.

Αυτή είναι η δική μας παράδοση: η αφθονία του ελάχιστου. Οι θησαυροί της σπάνιδος. Οι μοναδικές γεύσεις που δίνουν στα φυτά και στα ζωντανά ο ήλιος, ο άνεμος, η αλμύρα, οι διαρκείς εναλλαγές του μικροκλίματος, της ζέστης με το ψύχος, της πέτρας με την ευφορία. Από εκεί αντλούμε τα μικρά ή μεγάλα θαύματα της επαρχιακής μας κουζίνας, από τον πλούτο της φτώχειας. Μ’ αυτήν διανύσαμε τους αιώνες, χωρίς σπατάλες, με σεβασμό, τιμή και αγάπη στην πρώτη ύλη και στον κόπο που προϋποθέτει.

Ίσως είναι μια ευκαιρία, λοιπόν, η βαθιά κρίση στην οποία ρίξαμε την πατρίδα, να μας γυρίσει πίσω στους θησαυρούς του γαστρονομικού μας πολιτισμού: προϊόντα εποχής, καθαρές - διακριτές γεύσεις, όσπρια, δημητριακά, φρούτα και σαλάτες στο καθημερινό μας σιτηρέσιο, ψάρια και κρέατα με μέτρο. Αυτή είναι η κουζίνα των ταπεινών υλικών και μιας πεντανόστιμης, θρεπτικής, υγιεινής μαγειρικής, η οποία δεκαετίες τώρα αποτελεί χρυσό διατροφικό κανόνα για την παγκόσμια ιατρική κοινότητα.  

Επιστρέφοντας σε ένα τελευταίο μικρό δικό μου σχόλιο και μην θέλοντας να αποσπάσω την προσοχή σου αναγνώστη από την συνταγή - πολιτική ανάλυση θέλω να μοιραστώ την εξής άποψη. Πόσο, μα πόσο γοητευτικές είναι όλες αυτές οι ιστορίες, οι συνταγές μαγειρικής, η μουσική, οι μύθοι που στέκονται συμπληρωματικά της Ιστορίας και της Πολιτικής - αλλά την χρωματίζουν και την καθιστούν ανθρώπινη και κυρίως συνδεδεμένη με τον τόπο. Είναι στοιχεία της επανεδαφικοποίησης της πολιτικής που σήμερα είναι ζητούμενο.

2 σχόλια:

  1. Φίλε, νομίζω ότι κάνεις λάθος. Αν είναι ώρα να επιστρέψουμε στο παξιμάδι, ας πάρουμε τα άλογα και τα γαϊδούρια, ας αφήσουμε τις κλινικές σε γέννες, ας αφήσουμε τα εμβόλια και ας επιστρέψουμε στις εκκλησίες. Δεν είναι ώρα για επιστροφή στην παράδοση. Είναι ώρα να δούμε πώς μπορούμε να στηριχτούμε στα πόδια μας και να ξαναχτίσουμε όλες τις βιοτεχνίες που σκότωσαν οι επιδοτήσεις από το 1980 ως το 2004.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Δεν κατάλαβες το πνεύμα του άρθρου , εξού και η παράθεση ατυχών παραδειγμάτων '' να επιστρέψουμε στο παξιμάδι, ας πάρουμε τα άλογα και τα γαϊδούρια, ας αφήσουμε τις κλινικές σε γέννες, ας αφήσουμε τα εμβόλια και ας επιστρέψουμε στις εκκλησίες'' ..
    Δεν πρόκειται περί επιστροφής στην παράδοση αλλά για αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του τόπου μας - εδώ έχουμε το παράδειγμα της διατροφής. Πρόκειται για ένα παράδειγμα που φανερώνει το πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε πλούτο βασιζόμενοι σε ίδιες δυνάμεις και όχι απαραιτήτως σε δάνειες δυνάμεις.
    Δεν είναι άρνηση της προόδου και εξύμνηση της παάδοσης - θα έλεγα το αντίθετο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή