Για σταθείτε! (Εαν ο Φωτόπουλος έθετε υποψηφιότητα για αρχηγός ΠΑ.ΣΟ.Κ;)

Τον τελευταίο καιρό παρατηρώ ότι σε κατ' ιδίαν συζητήσεις, στην ιδιωτική σφαίρα όλοι συζητούν περί πολιτικής. Τώρα το πως αναλύει κανείς την κατάσταση ή το τι προτείνει ή που επικεντρώνει είναι δευτερεύον - το πρωτεύον είναι πως ο κεντρικός άξονας των συζητήσεων έχει μετατοπιστεί υπέρ της πολιτικής.

Αυτό συμβαίνει σε όλα τα επίπεδα και δεν θα μπορούσε παρά να πάρει σε αρκετές περιπτώσεις και τη μορφή κίνησης/πρωτοβουλίας/ομίλου προβληματισμού. Οι περισσότερες τέτοιες κινήσεις του τελευταίου διαστήματος έχουν ορισμένα χαρακτηριστικά. Η ατζέντα που προωθούν είναι λίγο πολύ παρόμοια. Μεταρρυθμίσεις, εκσυγχρονισμός, Ευρώπη- Ευρώ, επιχειρηματικότητα.

Η ατζέντα αυτή υποστηρίζεται από ανθρώπους που μέχρι χθες είτε δεν είχαν ενεργό ρόλο στα πολιτικά πράγματα της χώρας, είτε ακόμη και αν είχαν δεν βρίσκονταν στους ίδιους κομματικούς φορείς. Η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το ΠΑ.ΣΟ.Κ μοιραία ταράζει τα λιμνάζοντα ύδατα της Κεντροαριστεράς - αντίθετα η προοπτική νίκης της Νέας Δημοκρατίας κρατά ακόμα ετερόκλητες δυνάμεις υπό την σκέπη της.

Με αυτό το κείμενο όμως θέλω να επισημάνω μια τρανταχτή αδυναμία και έναν κίνδυνο που υφέρπει στις εν λόγω ζυμώσεις. Ναι, είναι γεγονός πως η χώρα χρειάζεται μεταρρυθμίσεις. Ναι, είναι γεγονός πως το συνδικαλιστικό κίνημα στην Ελλάδα έχει βαθύτατες παθογένειες. Ναι, είναι γεγονός πως πάσχει η Δημόσια Διοίκηση. Ναι, είναι γεγονός πως το Μεταπολιτευτικό κοινωνικοπολιτικό περιβάλλον ήταν από ένα σημείο και μετά αντιαναπτυξιακό. Ναι, το παραγωγικό μοντέλο ήταν στρεβλό.Ναι, ο δημόσιος τομέας δεν ανταποκρινόταν στις ανάγκες τις χώρας. Ναι, το ΠΑ.ΣΟ.Κ ευθύνεται για πολλά από αυτά. Ναι, το ΠΑ.ΣΟ.Κ αναπαρήγαγε πολλές από αυτές τις παθογένειες και στο εσωκομματικό πεδίο.

Όμως ας δούμε λίγο τα πράγματα πιο ψύχραιμα Υπάρχει κεντροαριστερό κόμμα χωρίς αναφορές στον κόσμο της εργασίας; Υπάρχει κεντροαριστερό κόμμα χωρίς συνδικαλιστικό βραχίονα; Υπάρχει σοσιαλδημοκρατική πρόταση χωρίς να έχει το κοινωνικό κράτος σε κεντρική θέση; Υπάρχει κεντροαριστερό κόμμα που φιλοδοξεί να είναι πλειοψηφικό χωρίς αναφορές στη λαϊκή κουλτούρα; Χωρίς διαδικασίες πολιτικά παιδευτικές; Χωρίς ικανότητα εκλαίκευσης του οποιουδήποτε εκσυγχρονιστικού σχεδίου - εάν υποθέσουμε ότι υπάρχει τέτοιο; 

Επίσης σε ένα δεύτερο επίπεδο ανάλυσης θα πρέπει κατά την άποψή μου να μην βιαστούμε να κάνουμε ακόμα μεγαλύτερες παραδοχές από αυτές που ήδη έχουν γίνει. Το πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί ποικιλοτρόπως και που επεξηγεί το που απέτυχε η Μεταπολίτευση και τι πρέπει να γίνει ώστε να ξεπεραστούν οι παθογένειες είναι πάνω κάτω γνωστό. 

Όμως τη στιγμή που αλλάζει ο παγκόσμιος καπιταλισμός, που η ΕΕ αλλάζει μορφή, που η μεταφορά και η συγκέντρωση κεφαλαίου μετατοπίζεται στην Ανατολή, που εμφανίζονται νέα κινήματα σε όλο τον κόσμο που ανατρέπουν κατεστημένα και διεκδικούν ένα άλλο σχέδιο παγκοσμιοποίησης - εμείς θα πρέπει να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά. Να μην αποκοπούμε από αυτές τις διεργασίες. Να τις παρακολουθούμε και όπου είναι δυνατό, να συμμετέχουμε. 

Ο ρόλος μιας κεντροαριστερής πρότασης σήμερα είναι διττός. Από την μία σίγουρα πρέπει να κάνει τις πολυθρύλητες μεταρρυθμίσεις - που ανεξαρτήτως των ευρωπαϊκών ή παγκόσμιων εξελίξεων πρέπει να γίνουν αλλά από την άλλη να τείνει ευήκοον ου στις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα και στην ελληνική κοινωνία.

Ένα εκσυγχρονιστικό - μεταρρυθμιστικό σχέδιο αν θέλει να έχει σοβαρές πιθανότητες επιτυχίας οφείλει να μετουσιωθεί σε καθημερινότητα, σε ύλη, σε αφήγημα, σε ψωμί, σε όνειρα, σε προσδοκία. Ειδάλλως ακόμη και αν είναι άρτιο, θα παραμείνει σχέδιο πεφωτισμένων ελίτ που κλεισμένες σε γραφεία θα αναρωτιούνται γιατί δεν υλοποιήθηκε παρά την αρτιότητά του.

Τέλος μια ακόμη σκέψη για το ζήτημα ηγεσίας του ΠΑ.ΣΟ.Κ.

 Όπως εξελίσσονται τα πράγματα το κόμμα οδεύει για συντριβή και ακόμα χειρότερα για διάσπαση και ιστορική εξαφάνιση. Μια κάποια ευκαιρία θα ήταν μια υπερβατική εξέλιξη στο ζήτημα της αρχηγίας. Αν οι πολιτικές εξελίξεις σε συνδυασμό με τις ευρωπαϊκές και τις οικονομικές δείξουν πως η κρίση περιορίζεται και είναι ικανή η διαχείρισή της τότε  αρχηγός του ΠΑ.ΣΟ.Κ θα αναδειχθεί ένας συστημικός παίκτης που ή θα έχει το καλύτερο σχέδιο μεταρρυθμίσεων ή θα συσπειρώσει μηχανιστικά τους εναπομείναντες φίλους του κόμματος. Θα το ονόμαζα το συστημικό σενάριο και εντός αυτού παίρνω θέση.

Αν όμως τα πράγματα μέσα από ανεξέλεγκτες διαδικασίες και εξελίξεις γίνουν πιο οριακά τότε παύουν να ισχύουν το γνωστά. Τότε ίσως εμφανιστεί μια φυσική ηγεσία του χώρου ( όχι του ΠΑ.ΣΟ.Κ)  που θα αναδειχθεί από εντελώς διαφορετικές διεργασίες - πολύ πιο κοντά στην κοινωνία - με πιθανά διαφορετική ατζέντα από αυτή που συζητάμε τώρα. Φυσική ηγεσία εννοώ ένα πολιτικό υποκείμενο που θα αναδειχθεί με τρόπο όχι κομματικό, όχι μηχανιστικό, όχι προγραμματικό αλλά στη βάση της εμπιστοσύνης και της αξιοπιστίας. Ένα πρόσωπο που θα καταφέρει αδιαμεσολάβητα να εντάξει στο νέο πολιτικό σύστημα κοινωνικές ομάδες που εδώ και χρόνια δεν εκπροσωπούνται από το υπάρχον. Θα αντιτείνει κανείς πως αυτό έγινε για παράδειγμα στην Βραζιλία με τον Λούλα αλλά δεν μπορεί να γίνει σε χώρα της Ευρώπης και της ευρωζώνης. Η απάντησή μου είναι πως πολλά που μέχρι πριν δύο χρόνια φάνταζαν αδιανόητα, έχουν λάβει χώρα και θεωρούνται φυσιολογική εξέλιξη...

Υ.Γ  Τι θα γινόταν αν ο Φωτόπουλος φιλοτεχνούσε ένα ελάχιστα διαφοροποιημένο προφίλ ( το άκουσα από τον Μίμη Ανδρουλάκη σε μια ραδιοφωνική εκπομπή )  και έθετε υποψηφιότητα για αρχηγός του ΠΑ.ΣΟ.Κ (αυτό με την υποψηφιότητα είναι δικό μου)  ;