Γιατί οι ΠΑΣΟΚτζηδες δεν φεύγουν αφού διαφωνούν;

Το ξέρω ότι θα ξενίσει πολλούς. Το ξέρω ότι η μόνιμη και εύκολη απάντηση είναι ότι είμαστε αποβλακωμένοι, είμαστε ευνοούμενοι, έχουμε υλικό συμφέρον, έχουμε άμεσες πελατειακές εξαρτήσεις, κρίνουμε συναισθηματικά, ότι είμαστε δειλοί, ότι ότι ότι ότι….

Ίσως να ισχύουν πολλά από αυτά για πολλούς οπαδούς και ψηφοφόρους του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Όμως επειδή διαχρονικά είμαστε περί τα 3.000.000 Έλληνες δεν μπορεί να είναι μόνον αυτοί οι λόγοι. Θα προσπαθήσω να παρουσιάσω μερικές σκέψεις μου και μερικά συναισθήματά μου και να παρουσιάσω με την σειρά μου μερικούς λόγους που δικαιολογούν αυτή την αμφιθυμία πολλών από εμάς που ενώ διαφωνούμε ( άλλος πολύ, άλλος λιγότερο) δεν διαρρηγνύουμε τις σχέσεις μας με το κόμμα μας.

Αποκαλύπτω ότι το εν λόγω κείμενο το γράφω μετά από συνομιλίες με πολλούς φίλους που ανήκουν στον χώρο. Γεννήθηκε η απορία λοιπόν. Γιατί; Γιατί;

Αρχικά κάθε σκέψη αποχώρησης ή μη υπερψήφισης του ΠΑ.ΣΟ.Κ σκοντάφτει στο πρώτο βασικό ερώτημα. Αν όχι ΠΑ.ΣΟ.Κ τότε τι; Τι μας εκφράζει; Που μπορούμε να ενταχθούμε και να συνομιλήσουμε; Ποιος πολιτικός χώρος υπαρκτός ή υπό διαμόρφωση μπορεί να μας δεχτεί ισάξια; Το θέμα ένταξης σε μια συλλογικότητα είναι κεφαλαιώδες. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ είναι ο χώρος μας. Είναι οι άνθρωποι με τους οποίους μεγαλώσαμε. Στα αμφιθέατρα, στις τοπικές, σε πανηγύρια εκλογών, σε συζητήσεις - καυγάδες, σε προβληματισμούς, σε πολύωρες συζητήσεις… Είναι ο κοινωνικός μας περίγυρος. Είναι το κοινωνικό μας περιβάλλον…

Στη Δεξιά δεν γίνεται να ενταχθούμε, δεν μας συνδέει τίποτα ( ξέρω ότι πολλοί θα υποστηρίξουν το αντίθετο, αλλά το προσπερνώ). Μιλώντας για ένταξη λοιπόν αναφέρομαι σε ψυχολογικής υφής θέματα. Όχι για εργαλειακές εντάξεις που αποσκοπούν σε άμεσα οφέλη. Στον χώρο της Αριστεράς όλων των αποχρώσεων και ρευμάτων τώρα. Εκεί σαν πρώην πασοκτζής είσαι a priori ύποπτος. Εκεί ή όποια σοσιαλδημοκρατική προοπτική στην όποια εσύ πιστεύεις απορρίπτεται μετά βδελυγμίας. Άλλες παραδόσεις και νομίζω, αρκετός δογματισμός. Φαντάσου μόνο πόσα ΚΚΕ υπάρχουν και άλλες πόσες συνιστώσες του ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ. Αυτομάτως τίθεσαι στο περιθώριο, είσαι ξένο σώμα, Λαλάκης ο εισαγόμενος….

Στο ΠΑ.ΣΟ.Κ μπορείς να γκρινιάζεις, να διαμαρτύρεσαι, να (νομίζεις ότι ) είσαι σε κάποιο κέντρο λήψης αποφάσεων και εν πάση περιπτώσει  να κινείσαι επί ίσοις όροις με τους υπόλοιπους εκεί. Υπάρχει μια διαπραγμάτευση. Ένα καλώς νοούμενο μπαλαμούτι. Μια προσπάθεια για έναν ελάχιστο κοινό παρονομαστή, καθώς γνωρίζεις πως χρειάζεσαι την ψήφο του απέναντι ΠΑΣΟΚτζή για να γίνεις πλειοψηφία. Οπότε ακόμη και αν διαφωνείς – ανέχεσαι. Είναι ψυχολογικό το ζήτημα. Πέρα από πολιτικές αναζητήσεις και θεωρίες, το ζήτημα έχει να κάνει και με μια ανθρώπινη διάσταση. Πρόκειται για μια ολόκληρη κουλτούρα που έχει διαμορφωθεί εδώ και 36 χρόνια και που σίγουρα έχει και πολλές σκοτεινές πλευρές.

Είναι από την άλλη και αυτές οι μεταπολεμικές ιστορίες που μας έλεγαν οι μπαμπάδες μας για το κράτος της Δεξιάς – όπου οι δημοκράτες ήταν μεν πλειοψηφία αλλά ταυτόχρονα πολυδιασπασμένοι κομματικά ώσπου ήρθε ο Ανδρέας και τους ένωσε και ο αγώνας τότε δικαιώθηκε. Και όση Ιστορία να διαβάσεις, όση Πολιτική Επιστήμη, όσο να λες πως δεν μπορείς να κρίνεις τα σημερινά με τα τοτινά, είναι αυτές οι ιστοριούλες που άκουγες όταν ήσουν παιδάκι που σε στοιχειώνουν. Σκέφτεσαι πως αν διαλυθεί αυτό που έφτιαξε ο Ανδρέας θα επιστρέψουμε στο πολυκερματισμένο Κέντρο του 1950. Ίσως βέβαια να είναι και καλύτερα, αλλά αυτό εσύ δεν το ξέρεις. Θα ήθελες να το ξέρεις αλλά δεν μπορείς. Βάζεις και στο Youtube κάνα βιντεάκι σαουντραρισμένο με τα γνωστά τραγούδια και ψιλοβουρκώνεις…

Μετά ακούς τους τροϊκανούς να σου λένε τι θα κάνει η κυβέρνησή σου. Αυτά για τα οποία ο μπαμπάς σου έριξε τον Μητσοτάκη , παίρνοντάς σε στους ώμους του, για να πας στο Μακεδονία Παλλάς όπου μιλούσε ο Πρόεδρος. Και συ κουνούσες το πλαστικό σημαιάκι και χαιρόσουν γιατί έβλεπες γύρω σου ανθρώπους χαρούμενους, φωνές, πανηγύρια, κόρνες, αφίσες… Θυμάσαι πως όλη η οικογένειά σου έβλεπε κάθε μεσημέρι τον Ευάγγελο Γιαννόπουλο να σχολιάζει την Δίκη και αγωνιούσες για τον αν η απόφαση θα ήταν αθωωτική.

Μετά φτάνεις το 1996 και στις 23 του Ιούνη που είδες τον πατέρα σου και την μάνα σου να κλαίνε. Μάθαινες για τον θάνατο του Ανδρέα και αυθορμήτως σκέφτεσαι « Δεν έχει σχολείο αύριο». Το μεσημέρι της ίδιας μέρας όμως, που στοιβάζεσαι στο τρένο και μετά ποδοπατιέσαι στην Αθήνα μαζί με τον πατέρα σου για να πας στη Μητρόπολη και μετά στο πρώτο νεκροταφείο, αντιλαμβάνεσαι πως κάτι συνταρακτικό έχει συμβεί…

 Δεν σε βοηθάνε ρε παιδί μου και οι άλλοι, οι αριστερότεροι, με τις κραυγές τους. Εσύ θέλεις μια Ευρωπαϊκή Κεντροαριστερά έτσι όπως την γνώρισες. Θέλεις ένα κλασικό σοσιαλδημοκρατικό μοντέλο με ελεύθερη αγορά, ανταγωνισμό, παραγωγικότητα συνδυασμένη αρμονικά με ένα ισχυρό Κράτος Πρόνοιας, με κανόνες ρύθμισης της αγοράς εργασίας και των αγορών. Να γίνεις Σουηδοδανία βρε αδελφέ!!! Που να μπλέξεις τώρα με αναζητήσεις για τις δίκες τις Μόσχας, για το πείραμα του υπαρκτού, για τον Μάο, την χήρα του και τους άλλους 4 Κινέζους…

Προφανώς και έχω μια σκωπτική διάθεση αλλά κάπως έτσι είναι. Αδιέξοδο. Αδιέξοδο πολιτικό, συναισθηματικό, ψυχολογικό. Νομίζω πως φλερτάρουμε με την ιδιώτευση όσοι αυτοχαρακτηριζόμαστε σοσιαλδημοκράτες γιατί εδώ και καιρό, σαν κεραυνός εν αιθρία έπεσε η είδηση. Μας ανακοίνωσαν ότι δεν υπάρχουμε.

Για αυτό σας λέω. Μην μας πολύ-πιέζετε. Θα αποφασίσουμε τι θα κάνουμε πάνω από την κάλπη. Μην απαιτείτε να τα πετάξουμε όλα στον κάλαθο των αχρήστων. Θα κρίνουμε. Θα διαμαρτυρηθούμε. Θα φωνάξουμε. Θα κατέβουμε στις πορείες.

Εμείς είμαστε και παραμένουμε ΠΑ.ΣΟ.Κ

 Για αυτούς δεν ξερω.

Μερικά πρόχειρα ερωτήματα

   Λοιπόν βλέποντας την τρόικα να προαναγγέλλει την οικονομική πολιτική για τα επόμενα 5 χρόνια και την κυβέρνηση να ''εξοργίζεται'' και να ''απαντά'' μεσάνυχτα, γεννιούνται ορισμένα ερωτήματα. Τα παραθέτω και καλώ όποιον μπορεί, γνωρίζει και θέλει να απαντήσει.

1. Αυτά που προαναγγέλθηκαν είναι εφικτά; 20 χρόνια ιδιωτικοποιήσεων ( από το 1990) το ελληνικό κράτος, με το γνωστό θεσμικό πλαίσιο κατάφερε να συγκεντρώσει περί τα 10 δις Ευρώ. Η συμμετοχή του σήμερα σε ΔΕΚΟ και λοιπές εταιρίες αποτιμάται στα 9 δις.
2. Το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων υπό την τρόικα ανέφερε ως στόχο την συγκέντρωση 7 δις Ευρώ. Τί άλλαξε και ξαφνικά γίνεται λόγος για 50;
3. Επί 1 χρόνο ακριβώς όλες οι προσπάθειες επικεντρώνονταν στον περιορισμό του ελλείμματος. Στους προβληματισμούς όσων διαφωνούσαν με την ακολουθούμενη πολιτική τονίζοντας πως το χρέος θα εκτοξευτεί στο 150% του ΑΕΠ, απαντούσαν πως βάσει των σχεδίων και των προγραμμάτων θα κατορθώναμε το 2020 να φτάσουμε το χρέος στο 100% του ΑΕΠ. Οι μεταρρυθμίσεις και η σφιχτή δημοσιονομική πολιτική θα το υλοποιούσε. Ερωτώ. Μέσα σε αυτό το σχέδιο συμπεριλαμβάνονταν οι ιδιωτικοποιήσεις που προαναγγέλθηκαν;
4. Η κυβέρνηση συμφωνεί ή διαφωνεί επί της ουσίας με το περιεχόμενο των δηλώσεων;
5. Τέτοια προγράμματα αποκρατικοποιήσεων είναι παρόμοια ή διαφέρουν ( και σε τί) από τα ανάλογα που εφαρμόστηκαν σε Αργεντινή και Χιλή;
6. Πείθεται κανείς από την οργισμένη αντίδραση της κυβέρνησης;
7. Τι εξυπηρετεί μια τέτοια κίνηση από πλευράς τρόικας, που αποδυναμώνει την κυβέρνηση σε πρώτη φάση για να της δώσει την ευκαιρία (;) να βάλει κόκκινες γραμμές μετέπειτα και να ορθώσει ανάστημα; Μας θεωρούν τόσο ''αμερικανάκια'';                  

Το δόγμα του Σοκ: Η λεηλασία μιας χώρας

Του Αντώνη Γαλανόπουλου

Σε ένα ρευστό, συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο, για να καταστήσουμε το περιβάλλον μας κατανοητό και διαχειρίσιμο, κατηγοριοποιούμε εμπειρίες κι ορίζουμε σημεία αναφοράς τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Όλοι όσοι σταθήκαμε κριτικά σκεπτόμενοι απέναντι σε ο,τι συμβαίνει στη χώρα το τελευταίο χρόνο αναζητήσαμε ποικίλα σημεία αναφοράς. Ανασύραμε «προφητικές» ομιλίες έως και μια δεκαετία πίσω, επικαλεστήκαμε διακηρύξεις και συνθήματα άλλων εποχών, είδαμε ντοκιμαντέρ, συμμετείχαμε σε ανοικτές συζητήσεις που είχαν σκοπό τη μεταφορά της διεθνούς εμπειρίας. Δεν υπάρχει όμως καλύτερο σημείο αναφοράς από «Το δόγμα του Σοκ» το πασίγνωστο πλέον βιβλίο της Naomi Klein.
Η συγγραφέας μελετώντας τη δράση του Μίλτον Φριντμαν και εξετάζοντας τα παραδείγματα διαφόρων χωρών, κατασκεύασε το πρότυπο του καπιταλισμού της καταστροφής. . Ένα μείζον συλλογικό σοκ χρησιμοποιείται προκειμένου να προετοιμαστεί το έδαφος για μια οικονομική θεραπεία-σοκ. Οι κυβερνώντες αναμένουν κάποια μείζονα κρίση προκειμένου να εκποιήσουν τμήματα της δημόσιας σφαίρας σε ιδιώτες ενόσω οι πολίτες είναι ακόμα ζαλισμένοι από το σοκ και να νομιμοποιήσουν στη συνέχεια τις «μεταρρυθμίσεις». Στην ουσία εκμεταλλεύονται συλλογικά τραύματα για να επιβάλλουν ριζικές κοινωνικές κι οικονομικές μεταβολές.
Η Klein εστίασε πάρα πολύ στο Τμήμα Οικονομικών του Πανεπιστημίου του Σικάγο, ως μήτρα του σημερινού καπιταλισμού. Η κυριαρχία του εδράζεται βεβαίως στο περίφημο «Consensus της Ουάσινγκτον» με τον δεκάλογο μέτρων του οικονομολόγου Τζον Ουιλιαμσον το 1989. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Παγκόσμια Τράπεζα και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου έγιναν τα όργανα που θα εξασφάλιζαν αυτή τη «συναίνεση» και την εισβολή των αρχών του νεοφιλελευθερισμού στο δημόσιο βίο. 

Οι ομοιότητες είναι εξόφθαλμες, ακόμα και σε σημειολογικό επίπεδο. Είναι εντυπωσιακό ότι ο Ντομινίκ Στρος Καν κατά την επίσκεψη του στην Ελλάδα χρησιμοποίησε την ιδία μεταφορά με τον Φριντμαν όταν επισκέφτηκε τον Πινοσετ στη Χιλή «είμαι ο γιατρός που δίνει το φάρμακο σε μια άρρωστη χωρά». Τα «παιδιά του Σικάγο» είναι και πάλι παρόντα προερχόμενα από άλλες πηγές. Το οικονομικό κονκλάβιο της κυβέρνησης αποτελείται από επιβαλλόμενους «συμβούλους» (πρώην υπάλληλους της ΕΚΤ) και αγαπημένα παιδιά των Financial Times και του Bloomberg ακόμα και στη θέση μη αιρετών υπουργών.

Η σημαντικότερη διαφορά είναι η απουσία φυσικής καταστροφής ή υπέρμετρης βίας (πόλεμος, τρομοκρατία) που η Klein θεωρούσε απαραίτητες. Στην Ευρώπη επιλέχθηκε ένας πιο εκλεπτυσμένος τρόπος πρόκλησης σοκ, μέσω θεωρητικών σχημάτων με απούσα την άμεση υλική βάση. Στην Ελλάδα (σταθερό πειραματικό εργαστήρι της ηπείρου) το σχήμα που ενεργοποιήθηκε ήταν η απειλή της χρεοκοπίας (κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει τις γλαφυρές, βιβλικού τύπου περιγραφές του Μπαμπη Παπαδημητρίου για τις συνέπειες της χρεοκοπίας). Η κατάπτωση από τη σημιτική ρητορεία περι «ισχυρής οικονομίας» στη πραγματικότητα του κραχ. Ψυχολογικές και κοινωνικές διαδικασίες τέθηκαν σε εφαρμογή με μαεστρία. Με κυριότερη τη προσπάθεια να μας τοποθετήσουν σε ένα "κοινό τόπο", να μας δώσουν μια κοινή ταυτότητα αυτών που ευθύνονται για τη κρίση και πρέπει να θυσιαστούν. Ξαφνικά βρεθήκαμε να ζούμε σε ένα είδος «Έτους Μηδέν». Διερράγη «ο κόσμος που μας ήταν οικείος». Οι κοινωνίες σε κατάσταση σοκ παραιτούνται συχνά από όσα θα υπερασπίζονταν σθεναρά υπό διαφορετικές συνθήκες. Σε αυτό συνέβαλλαν καθοριστικά οι εξαρτήσεις των συνδικαλιστικών ηγεσιών και το τραγικό γεγονός στη Marfin. 

Και για όσους διατηρούν ακόμα επιφυλάξεις ας δούμε την «Αγία Τριάδα» του Δ.Ν.Τ : ιδιωτικοποιήσεις, κρατική απορρύθμιση και περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες. Όλα ξεκινούν με ενορχηστρωμένες επιδρομές εναντίον της δημόσιας σφαίρας. Οποιοδήποτε αγαθό πρέπει να απενδυθεί το μανδύα του επάρατου δημοσίου και να αποδοθεί εξαγνισμένο στον ιδιωτικό τομέα.
Αν η απορρύθμιση και οι περικοπές είναι όσα είδαμε το πρώτο χρόνο, χθες έκλεισε το μεγάλο deal. Ο Σερβας Ντερουζ σε μια άνευ προηγούμενου κίνηση (άσκησης πολιτικής εξουσίας και έμπρακτης απόδειξης της απώλειας της εθνικής κυριαρχίας) ανακοινώσε αποκρατικοποιήσεις ύψους 50 δις ευρώ. Η συμφωνία αφόρα τη πώληση κάθε εισηγμένης ή μη δημόσιας επιχείρησης (ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, ΟΠΑΠ, ΟΤΕ, ΟΛΠ, ΟΛΘ, Αγροτική Τράπεζα, Ελληνικά Πετρέλαια), ακίνητη περιουσία του ελληνικού δημοσίου κι εμπορικά ακίνητα του δημοσίου. Για να καταλάβουμε το μέγεθος του ξεπουλήματος που θα επιχειρηθεί αξίζει να αναφέρουμε ότι οι συμμετοχές του ελληνικού δημοσίου στις δημόσιες επιχειρήσεις αγγίζει μόλις τα 9 δις ευρώ ενώ το συνολικό πόσο των 50 δις ισούται με τη συνολική κεφαλαιοποίηση του Χρηματιστήριου Αθηνών.
Την ίδια στιγμή σύμφωνα με το τρίτο επικαιροποιημενο μνημόνιο προβλέπεται ότι το κράτος θα παράσχει εγγυήσεις ύψους 30 δισ. ευρώ στις τράπεζες για την έκδοση ομολόγων που θα ενισχύσουν τη ρευστότητά τους.

Συνδυαστικά η απόφαση της κυβέρνησης για απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων προ μηνών και το χθεσινό πωλητήριο, έσβησαν και τις τελευταίες ελπίδες για έξοδο από τη κρίση και το καθεστώς επιτήρησης. Όπως καταδεικνύεται από το παρακάτω απόσπασμα η πιθανότητα εξόδου από τη κρίση ήταν έτσι κι αλλιώς ένα απίθανο σενάριο. Οι τελευταίες αποφάσεις έβαλαν απλώς την ταφόπλακα. «Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Μνημονίου, το απαιτούμενο πρωτογενές αποτέλεσμα για την αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους πρέπει από το 2014 να αγγίξει το 6% και να διατηρηθεί σε αυτό το ύψος για όσο διάστημα απαιτείται. Σε απόλυτο μέγεθος το 6% αναλογεί σε σχεδόν 14,5 δις ευρώ κάθε έτος από το 2014 και μετά. Για τους περισσότερους συνδυασμούς επιτοκίων και ανάπτυξης, το πρωτογενές πλεόνασμα που απαιτείται για τη σταθεροποίηση του χρέους στα επίπεδα του 2010 (133% του Α.Ε.Π.) είναι υψηλότερο από εκείνο που έχει πετύχει η Ελλάδα ιστορικά. Στην 14ετή περίοδο 1994–2007 η Ελλάδα είχε μέσο πρωτογενές πλεόνασμα ίσο με το 1,7% του ΑΕΠ.» (Monthly Review, Κώστας Μελάς).

Αυτή τη στιγμή, λογω πολιτικής συγκυρίας, το εθνικό ταυτίζεται με το ταξικό. Η δημόσια περιουσία συνδέεται με τις κοινωνικό-οικονομικές τάξεις που πλήττονται κι η υπεράσπιση της είναι αποκλειστικό κι υπέρτατο καθήκον αυτών των τάξεων. Μια απόφαση που υποθηκεύει το μέλλον των νέων και προδιαγραφεί την εξαφάνιση των «μικρών» δεν μπορεί να γίνει ανεκτή.

Κλείνοντας, μοναδική εκτίμηση για το πολιτικό μέλλον είναι η ανάγκη δημιουργίας νέων πολιτικών συλλογικοτήτων μέσω της σταδιακής συνειδητοποίησης ολοένα και μεγαλυτέρων στρωμάτων του λαού. Η αναγκαιότητα είναι εμφανής λογω της αδυναμίας των παρόντων αριστερών κομμάτων να ξεφύγουν από τα υπαρξιακά σύνδρομα που τα κατατρέχουν και της άρνησης του λαού να προσχωρήσει σε υπάρχουσες δομές πολιτικής έκφρασης κι αντιπροσώπευσης. Καθοριστικό παράγοντα για τη δόμηση νέων συλλογικοτήτων θα αποτελέσουν οι εξελίξεις στο Πα.Σο.Κ. μιας και η απόλυτη ρήξη με τα λαϊκά στρώματα που το στήριξαν είναι πλέον αγεφύρωτη. 

Μὴν ἀμελήσετε. Πάρτε μαζί σας νερό. Τὸ μέλλον μας θὰ ἔχει πολὺ ξηρασία
Μιχάλης Κατσαρός