1ο Το πλήθος στη συγκέντρωση της Παρασκευής, πραγματικά μεγάλο και η σύνθεσή του εντυπωσιακή. Η κινητοποίηση του λαϊκού παράγοντα είναι πάντοτε σημαντική παράμετρος που βάζει σε λειτουργία πολλά περισσότερα γρανάζια σε σύγκριση με περιόδους χαμηλής κινητοποίησης ή απουσίας του. Κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει το μεσοπρόθεσμο μέλλον αλλά κανείς δεν μπορεί επίσης να το σχεδιάσει ερήμην του. Αυτή η εξέλιξη συνιστά έναν αναγκαίο εμπλουτισμό του δημοκρατικού παιχνιδιού.
2ο Η στενότητα του πολιτικού συστήματος έχει φτάσει στα ακρότατα όριά της. Απαιτείται άμεση αντίδραση των κομμάτων, ανάταξη, σοβαρή λειτουργία, παραγωγή πολιτικής, επανεκκίνηση αμφίδρομων και ουσιαστικών επικοινωνιών με την κοινωνική τους βάση αλλά και με πολλά περισσότερα γεωγραφικά σημεία πέραν την Πλατείας Συντάγματος. Η κομματική αδυναμία μετατρέπεται σε πολιτική αδυναμία και εν τέλει σε κατάπτωση της δημοκρατικής λειτουργίας. Τα αιτήματα είναι πολλά, είναι υπαρκτά, πολλά από αυτά δίκαια και ρεαλιστικά – όπως και οι λύσεις εφικτές.
3ο Η βασική αιτία της ευημερίας ή της φτώχειας των εθνών/ κρατών βρίσκεται στους πολιτικούς και οικονομικούς τους θεσμούς. Οι χώρες που ευημερούν έχουν συμπεριληπτικούς θεσμούς (inclusive institutions), ενώ οι χώρες που αποτυγχάνουν έχουν θεσμούς εκμετάλλευσης (extractive institutions). Τί σημαίνουν οι δεύτεροι – ο όρος αναφέρεται σε πολιτικούς και οικονομικούς θεσμούς που είναι σχεδιασμένοι ώστε να εξυπηρετούν τα συμφέροντα μιας μικρής ελίτ εις βάρος της πλειοψηφίας του πληθυσμού. Είναι θεσμοί που συγκεντρώνουν την εξουσία στα χέρια λίγων, περιορίζουν τις οικονομικές ευκαιρίες για τους περισσότερους, αποθαρρύνουν την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα, διατηρούν την ανισότητα και εμποδίζουν τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη. Αυτά υποστηρίζουν οι συγγραφείς Ντάρον Ατζέμογλου και Τζέιμς Ρόμπινσον στο βιβλίο τους «Why Nations Fail: The Origins of Power, Prosperity, and Poverty». Άρα αν θέλουμε η Ελλάδα να μην φτωχαίνει πρέπει να δούμε ξανά το θεσμικό εποικοδόμημα. Δεν είμαστε σε μαύρο χάλι – δεν είμαστε όμως και πολύ καλά. Το σημαντικότερο όμως είναι να καταλάβουμε ότι αυτό το πεδίο έχει προτεραιότητα. Θεσμός κορωνίδα η Δικαιοσύνη.
4ο Το αίτημα για σύγχρονο και ασφαλή σιδηρόδρομο είναι μέρος ενός μεγαλύτερου, για ασφάλεια, επιλογές και προσιτές υπηρεσίες μεταφορών και μετακινήσεων, το οποίο με τη σειρά του είναι μέρος ενός ακόμη μεγαλύτερου για ποιοτική παροχή δημοσίων αγαθών, το οποίο με τη σειρά του είναι μέρος ενός ακόμη μεγαλύτερου, αυτού της εξασφάλισης μιας βαθμίδας κοινωνικής συνοχής και αξιοπρεπούς διαβίωσης. Η αποτυχία του ελληνικού σιδηρόδρομου είναι τόσο έντονη και πρόδηλη γιατί είναι ακριβώς ο σιδηρόδρομος που έχει συνδεθεί στο συλλογικό υποσυνείδητο του πολιτισμένου κόσμου με τον εκσυγχρονισμό, την εκβιομηχάνιση, την πρόοδο, την ασφάλεια, την περιβαλλοντική μετακίνηση και με την ποιότητα ζωής εν γένει. Η ελληνική αποτυχία στο πεδίο αυτό – ιστορικά εξηγήσιμη αλλά σε κάθε περίπτωση απαράδεκτη – είναι κάρφος στο μάτι όλων μας.
5ο Η δημοκρατία θέλει πλουραλισμό και πολυφωνία – απαιτείται ένας minimum διάλογος και όχι μονόλογοι, στοιχειώδεις συνθήκες ισονομίας σε όλα εκείνα τα πεδία που διαμεσολαβούν και καθορίζουν την ενημέρωση ή κανοναρχούν την επικοινωνία. Η εξέλιξη της υπόθεσης των Τεμπών με την μεγάλη κινητοποίηση του λαϊκού παράγοντα βάζει τέλος σε δύο διακριτές τακτικές που συναρθώνονται εδώ και 15 χρόνια. Σε αυτήν της πόλωσης και σε αυτήν του μονολόγου της εξουσίας. Όπως ήταν εμφανές εκεί στα 2017 -2019 ότι η χώρα δεν μπορούσε να προχωρήσει με τον διχασμό των μνημονιακών ετών, έτσι είναι εμφανές ότι και σήμερα δεν γίνεται να προχωρήσει με «μπαμπούλες», «ακυβερνησίες» και κενές περιεχομένου «σταθερότητες». Όλα πρέπει να αντιστοιχίζονται με την «πραγματική» πραγματικότητα και να ανταποκρίνονται στις υλικές συνθήκες διαβίωσης των πολιτών. Όλοι αναμετρώνται με τα δεδομένα, με την πραγματικότητα, με τις προσδοκίες και όχι με τον αόρατο ή ορατό εχθρό. Δεν έχουμε ούτε «επάρατο μνημόνιο» – ούτε «αντισύριζα» μέτωπο. Έχουμε μια χώρα που χρειάζεται μεγάλες και βαθιές τομές.
6ο Λένε πολλοί ότι και πάλι οι Έλληνες ομφαλοσκοπούν και συγκεντρώνονται σε πορείες τη στιγμή που τεκτονικές αλλαγές είναι στα σκαριά – βλέπε Η.Π.Α, πόλεμος στην Ουκρανία, Κίνα και τεχνολογία κοκ. Λένε ότι τα Τέμπη είναι έλασσον ζήτημα μπροστά σε αυτά που εκτυλίσσονται με μεγάλη ταχύτητα και με πρωτοφανείς σεισμικές δονήσεις. Λάθος. Το λανθάνων αίτημα της ελληνικής κοινωνίας είναι ένα – ο συγχρονισμός μας με τις προοδευμένες κοινωνίες μέσω του εκσυγχρονισμού μας. Έμμεσο, δευτερεύον, όχι τόσο ορατό και ξεκάθαρο; Πιθανόν. Είναι όμως υπαρκτό. Αν δεν μπορούμε να φτιάξουμε μια σιδηροδρομική γραμμή Αθήνα – Θεσσαλονίκη τότε ποια είναι η μοίρα μας όταν το παιχνίδι θα παίζεται στην Τεχνητή Νοημοσύνη και τα ρομπότ; Είναι αγωνία και απαίτηση μαζί.
